Niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady Auschwitz pozostanie na zawsze symbolem okrucieństwa II wojny światowej. Właśnie mijają 72 lata od jego wyzwolenia przez wojska sowieckie. 27 stycznia obchodzony jest jako Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu.
Główne uroczystości odbyły się na terenie byłego obozu Auschwitz II-Birkenau. Ich częścią były też modlitwa i oddanie hołdu przy Pomniku Ofiar. Uczestniczyli w nich w m.in. premier Beata Szydło, podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP Wojciech Kolarski oraz wojewoda małopolski Józef Pilch. Obchody zostały zorganizowane pod honorowym patronatem prezydenta Andrzeja Dudy.
Ocaleli prowadzeni na rzeź
Co istotne, w uroczystościach uczestniczyło 60 byłych więźniów obozu. Ocaleli z piekła, ale na zawsze pozostali okaleczeni. Ich świadectwo nie przestaje przerażać, a liczba zamordowanych ciągle wydaje się nierealna. Bo jak zrozumieć, że w imię nienawiści można zorganizować i zrealizować akcję masowej zagłady – zabić ponad milion osób?
-
Ja jestem numer 192 731. Mam obok numeru czerwony winkiel z literą „P”. Wszystko to razem oznacza, że jestem „Polnische Bandite aus Warschau”. Mam 12 lat i jestem polskim bandytą z Warszawy. (…) Jak rozmawiam z kolegami z Birkenau, my wszyscy jesteśmy naznaczeni do śmierci prawdopodobnie tymi okrutnymi przeżyciami. Ja tu nie jestem gościem. Ja tu przyjeżdżam, ja tu muszę przyjeżdżać, by dawać świadectwo prawdzie, mówić o tej historii tragicznej, mówić o tym, co tu się działo. Nie tylko ja, więcej nas tu przyjeżdża. To są dla nas trudne chwile – mówił Bogdan Bartnikowski.
Nasze zadanie: prawda i pamięć o Auschwitz
Do tragizmu Auschwitz oraz konieczności bronienia pamięci i prawdy o tym niemieckim nazistowskim obozie zagłady odniosła się też premier Beata Szydło:
-
Od 72 lat ten dzień, 27 stycznia, jest dniem wyjątkowym. Jesteśmy w miejscu, które trudno jest nazwać i trudno je zdefiniować. Różnie jest określane. Jedni określają to, co się tutaj wydarzyło jako wielką tragedię, Golgotę, inni mówią o fabryce śmierci, ale żadne w tych słów tak naprawdę nie oddaje tego, co tutaj miało miejsce. Nigdy tego zła, które się tutaj wydarzyło, nie odda żadne słowo. Tutaj człowiek drugiemu człowiekowi odebrał człowieczeństwo. Odebrał nie tylko życie, ale odebrał wszystko to, co definiuje nas jako ludzi (…) Pamięć i prawda – to jest nasze zadanie, to jest broń przeciwko złu. I ta prawda musi być głośno powiedziana, by nigdy nie próbowano jej zmienić w kłamstwo, które próbuje być alibi dla zła. Oświęcim, Brzezinka, Harmęże, Pławy – to były polskie miasta i wsie. Tutaj żyli Polacy, polskie rodziny, które zostały wypędzone ze swoich polskich domów. I tutaj, na tych miejscach, tych polskich domów powstał niemiecki obóz zagłady. To jest prawda, o której musimy mówić. Prawdy nie można się bać i nie można jej wyprzeć.
O prawdzie mówił również minister Wojciech Kolarski:
-
Okrucieństwo i zbrodnie hitleryzmu są niewyobrażalne. W obliczu cierpień i śmierci, zadanych milionom ludzi, stajemy przerażeni ogromem zła. Nie wolno jednak zamykać na nie oczu. Stając w tym miejscu, trzeba zdobyć się na odwagę patrzenia z największą uwagą. Odwagę poznawania prawdy i niesienia jej całej ludzkości. Bo prawda o Zagładzie, prawda o Auschwitz są konieczne, aby nic podobnego już nigdy w przyszłości nie mogło się powtórzyć.
Czas, który uśmiercono
Tegoroczne obchody odbywają się pod hasłem „Czas”. Bo jak wyjaśnił dyrektor Muzeum Auschwitz dr Piotr M.A. Cywiński – czas w obozie miał zupełnie nieralny wymiar:
-
Czas w obrębie drutów płynął inaczej. Wielu, naprawdę wielu, to doświadczenie we wspomnieniach opisało. Czas obozowy to czas absurdalnego pośpiechu i czas bezsensownego oczekiwania. Czas głodu i czas pragnienia, zimna i samotności.
Czas, w którym wszystko przemija ciągle i wszędzie. Czas, którego koniec nieustannie zdaje znajdować się o krok. Oto czas, który traci nagle sens swojego istnienia. Czas życia na przekór logice i czas ocierania się o śmierć. Dlatego obóz to doświadczenie tak skrajne i tak graniczne.
Wystąpienie premier Beaty Szydło podczas obchodów 72. rocznicy wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu Auschwitz-Birkenau