TRWAJĄ PRACE NA WOJENNYCH CMENTARZACH MAŁOPOLSKI

2010-11-04

Zakończyły się prace konserwatorskie na cmentarzu wojennym nr 46 w Koniecznej (gmina Uście Gorlickie) w powiecie gorlickim. To jeden z trzynastu cmentarzy w Małopolsce, których renowację w tym roku dofinansowuje wojewoda małopolski.

- Staramy się dbać o groby żołnierzy, którzy polegli w Małopolsce. Co roku przeznaczamy pieniądze na odnowę cmentarzy wojennych, rozsianych po całym województwie. To ważne zadanie, bowiem jest to część historii nie tylko Polski, ale i Europy – tłumaczy Stanisław Kracik, wojewoda małopolski.

W sumie w tym roku z budżetu wojewody małopolskiego na restaurację cmentarzy wojennych wydanych zostanie 267 tys. zł. Do tego dochodzą środki z Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, która w tym roku wyasygnowała 140 tys. zł. Oprócz tego poszczególne gminy angażują własne środki – w sumie prawie 50 tys. zł.

Cmentarz w Koniecznej, na którym zakończyły się tegoroczne prace, powstał w 1915 roku po bitwie gorlickiej. Na cmentarzu pochowano zarówno żołnierzy austriackich jak i rosyjskich (w sumie ponad 300 osób). W tym roku udało się odrestaurować dolną część kamiennej wieży, która stanowi główny element cmentarza. Zabezpieczono także zadaszenie, by deszcz i śnieg nie powodowały dalszej destrukcji obiektu. Prace wykonywała grupa alpinistów, dlatego niepotrzebne było stawianie rusztowań. Roboty kosztowały 38,5 tys. zł - pieniądze pochodziły z budżetu wojewody.

Roboty wykonywane były także na cmentarzu wojennym nr 303 w Lipnicy Murowanej. Na cmentarzu pochowanych jest ok. 530 żołnierzy: austriackich, niemieckich i rosyjskich. Remont nekropolii rozpoczął się w 2009 roku. Odnowiono wówczas fragment ogrodzenia cmentarza. W tym roku dokończono remont ogrodzenia, przeprowadzono konserwację bramy wejściowej oraz odrestaurowano pomnik główny z krzyżem. Koszt remontu wyniósł 52 tys. zł, z czego 30 tys. zł przekazał wojewoda małopolski, 20 tys. zł Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, natomiast 2 tys. zł zapewniła z własnych środków gmina Lipnica Murowana.

Prace prowadzone były na cmentarzu nr 123 w Łużnej, największym tego typu obiekcie w województwie małopolskim. Cmentarz został założony w miejscu walk stoczonych 2 maja 1915 r. pomiędzy armią austrowęgierską a siłami rosyjskimi. Walki te miały kluczowe znaczenie dla przebiegu bitwy pod Gorlicami. Na cmentarzu pochowanych zostało około 1200 osób: 909 żołnierzy austrowęgierskich (w tym wielu Polaków), 68 niemieckich i 226 rosyjskich. W tym roku zostało odnowionych 40 nagrobków na cmentarzu. Wojewoda przekazał na ten cel 18 tys. zł, a gmina 8 tys. zł.

Oprócz tego w tym roku prowadzone są roboty w Bochni (mogiła ofiar rabacji galicyjskiej), Krakowie (kwatera żołnierzy poległych w czasie wojny polsko-bolszewickiej na cmentarzu Rakowickim), Bieczu, Pleśnej, Szerzynach, Tarnowie, Piwnicznej-Zdrój, Trzcianie, Szymbarku (cmentarze wojenne z I wojny światowej). Wojewoda przeznaczył też 20 tys. zł na bieżące prace przy obiektach grobownictwa wojennego na terenie Krakowa.

W związku z ulewnymi deszczami i powodziami, które spowodowały duże zniszczenia w Małopolsce, Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa zdecydowała się dodatkowo wesprzeć renowacje czterech cmentarzy, które doznały uszkodzeń w czasie klęsk żywiołowych. 87,4 tys. zł zostanie przeznaczone na ratowanie nekropolii w Bieczu, Krakowie, Leszczynie i Woli Batorskiej.