17 września nad ranem tajny protokół – będący efektem ustaleń pomiędzy Związkiem Sowieckim a III Rzeszą – wszedł w życie. Broniąca się przed nacierającymi jednostkami hitlerowskich Niemiec Polska została zaatakowana od strony wschodniej przez Związek Sowiecki. 

W 86. rocznicę agresji Związku Sowieckiego na Polskę w Krakowie uczczono pamięć wszystkich ofiar bestialskich działań ZSRS. Organizatorami uroczystości byli wojewoda małopolski dr inż. Krzysztof Jan Klęczar, dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie dr hab. Filip Musiał i Zarząd Związku Sybiraków Oddział Kraków. 

W wydarzeniu udział wzięli m.in.: II wicewojewoda małopolski Ryszard Śmiałek, przedstawiciele jednostek samorządu terytorialnego, służb mundurowych i instytucji państwowych, korpusu konsularno-dyplomatycznego, klasy mundurowej XXV Liceum Ogólnokształcącego w Krakowie. Obecna była także I zastępczyni dyrektora Biura Wojewody Monika Kolasa. 

- Dzisiejsza rocznica nabiera szczególnego znaczenia w obliczu współczesnych wydarzeń. Za naszą wschodnią granicą od ponad trzech lat trwa wojna, która rozpoczęła się od brutalnej inwazji Rosji na niepodległą Ukrainę. Obserwujemy nie tylko działania militarne, ale również próby destabilizacji i presji migracyjnej na granicach naszego kraju. Historia sprzed 86 lat uczy nas, że zagrożenia dla wolności i bezpieczeństwa nie znikają — zmieniają jedynie swoje oblicze. Dlatego musimy być dziś jako wspólnota narodowa zjednoczeni, świadomi i odpowiedzialni. Dziś, w wolnej Polsce, naszym obowiązkiem jest pamiętać. Nie po to, by karmić się nienawiścią, ale by strzec prawdy. Prawda historyczna to fundament naszej tożsamości. Bez niej nie sposób budować przyszłości opartej na wartościach: wolności, suwerenności, solidarności i godności człowieka - mówi II wicewojewoda małopolski Ryszard Śmiałek.

W bazylice Mariackiej odprawiona została msza święta w intencji ofiar totalitaryzmów sowieckiego i niemieckiego oraz wszystkich poległych za wolność Ojczyzny. Eucharystii przewodniczył ks. biskup Robert Chrząszcz. Następnie zebrani przeszli na plac Ojca Generała Adama Studzińskiego, gdzie odbyły się uroczystości patriotyczne. Odśpiewano wspólnie hymn Polski i podniesiono na maszt biało-czerwoną flagę. Odczytany został także Apel Poległych, po którym oddana została salwa honorowa. Złożono też symboliczne wieńce i znicze pod Krzyżem Pamięci Narodowej, tablicą Zesłańców Sybiru i tablicą pamięci ofiar operacji polskiej NKWD.

Dla Ojczyzny

17 września obchodzony jest także Światowy Dzień Sybiraka. Tuż po zakończeniu uroczystości rocznicowych na placu Ojca Studzińskiego, w Małopolskim Urzędzie Wojewódzkim w Krakowie II wicewojewoda Ryszard Śmiałek wręczył medale „Pro patria” osobom związanym ze Związkiem Sybiraków, Oddział Kraków. 

Odznaczenie to nadawane jest w uznaniu szczególnych zasług w kultywowaniu pamięci o walce o niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej. Nadawane jest przez Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. 

Specjalne odznaczenie- Medal pamiątkowy „95 Rocznicy Powstania Związku Sybiraków” otrzymała I zastępczyni dyrektora Biura Wojewody Monika Kolasa.