Służby, inspekcje i straże prowadzą intensywne działania, aby zapobiec przedostaniu się pryszczycy do Polski. Dziś na przejściu granicznym w Chyżnem minister rolnictwa i rozwoju wsi Czesław Siekierski oraz wojewoda małopolski Krzysztof Jan Klęczar odbyli odprawę podsumowującą podjęte kroki. W odprawie uczestniczyli również: zastępca głównego lekarza weterynarii Jakub Kubacki, wicewojewoda śląski Michał Kopański, wicewojewoda podkarpacki Tomasz Lorenc oraz przedstawiciele: Wojewódzkiego Inspektoratu Weterynarii w Krakowie, Katowicach, Krośnie i Opolu, Komend Wojewódzkich Państwowej Straży Pożarnej oraz Policji w Krakowie, Karpackiego Oddziału Straży Granicznej, Wojewódzkiego Inspektoratu Drogowego w Krakowie, Izby Administracji Skarbowej w Krakowie. Działania służb zostały też podsumowane na briefingu prasowym.

Pełna mobilizacja i współpraca

Na tę chwilę na terytorium naszego kraju wirusa pryszczycy nie ma. Służby prowadzą intensywne kontrole i badania laboratoryjne. W trybie codziennych odpraw odbywają się posiedzenia sztabu kryzysowego Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, powołanego pod przewodnictwem ministra Czesława Siekierskiego. 24 godziny na dobę monitorowana jest sytuacja na granicy. Wszystko po to, aby zapobiec przedostaniu się choroby do naszego kraju.

– Od pierwszego dnia, kiedy ogniska pryszczycy pojawiły się u naszych sąsiadów, najpierw na Węgrzech, a później na Słowacji, służby odpowiedzialne za bezpieczeństwo państwa podjęły natychmiastowe działania zmierzające do tego, by w jak najlepszy sposób chronić granice Polski przed przedostaniem się do nas tej choroby. Pryszczyca jest niezwykle zjadliwą chorobą zwierząt. Wraz ze wszystkimi służbami podjęliśmy zdecydowane i wielotorowe działania w ramach walki z nią – działania zmierzające do tego, by nie pojawiła się ona w naszym kraju. Apeluję również do hodowców o zachowanie maksymalnej czujności i ostrożności – mówi wojewoda małopolski Krzysztof Jan Klęczar.

Działania prowadzone są we współpracy z Policją, Strażą Graniczną, Krajową Administracją Skarbową i Inspekcją Transportu Drogowego. Ich realizacja dotyczy głównych przejść towarowych na granicach ze Słowacją oraz Czechami.

– W Polsce nie ma pryszczycy, ale jest ona u naszych sąsiadów, stąd wyjątkowa czujność i pełne funkcjonowanie wszystkich służb granicznych. Współpraca i współdziałanie – to gwarantuje istotną ochronę naszego kraju. Uszczelnione granice, wzmożone kontrole, czujność nas wszystkich… – działamy, wszyscy i na różnych frontach. Dziękuję Panu Wojewodzie Klęczarowi za konsekwencję służb kontrolujących transporty zwierząt na przejściach granicznych w Małopolsce – przekazuje minister rolnictwa i rozwoju wsi Czesław Siekierski.

Szersza perspektywa

W związku z dużym zagrożeniem pryszczycą laboratorium w Zakładzie Pryszczycy Państwowego Instytut Weterynaryjnego — Państwowego Instytutu Badawczego pracuje w trybie 24-godzinnym. Trwają uzupełniania magazynów przeciwepizootycznych oraz przygotowania planu działań w przypadku niepomyślnego rozwoju sytuacji.

– Działania podejmowane są od 11 stycznia w związku z pojawieniem się pierwszego ogniska pryszczycy na terenie Niemiec. Na okoliczność wystąpienia tej choroby przygotowane są plany gotowości i procedury. Te działania, które Inspekcja Weterynaryjna podjęła na samym początku, to przede wszystkim weryfikacja wszystkich przesyłek w unijnym systemie TRACES, jak również kontrola wszystkich miejsc destynacji każdej z tych przesyłek. Laboratorium ds. pryszczycy w Zduńskiej Woli na chwilę obecną pracuje w trybie 24-godzinnym, 7 dni w tygodniu i jest przygotowane do badania ponad tysiąca próbek. Jest już natomiast stworzone drugie takie laboratorium, w Puławach, które zwiększy liczbę prób do około 10 tysięcy. Jesteśmy przygotowani na diagnostykę i rozszerzone kontrole gospodarstw – dodaje zastępca głównego lekarza weterynarii Jakub Kubacki.

Uszczelnienie granic

Obecnie obowiązuje kolejne Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (z 27 marca 2025 r.) o zamknięciu terytorium Polski na przywóz wybranych towarów z Węgier i części terytorium Austrii i Słowacji. 

Przypomnijmy, rozporządzenia skutkujące uszczelnieniem polskich granic były natychmiastową reakcją MRIRW na informacje węgierskich i słowackich służb weterynaryjnych, potwierdzających wystąpienie 2 ognisk pryszczycy na Węgrzech i 4 ognisk pryszczycy na Słowacji, w gospodarstwach położonych wzdłuż rzeki Dunaj na terytoriach obu krajów. Restrykcje krajowe obowiązują do momentu przyjęcia odpowiednich rozwiązań przez Komisję Europejską.

Przypominamy listę towarów objętych zakazem przywozu:

• zwierzęta parzystokopytne utrzymywane i dzikie oraz materiał biologiczny tych zwierząt;
• świeże mięso, podroby, mięso mielone, mięso oddzielone mechanicznie, surowe wyroby mięsne, osłonki i produkty mięsne pozyskane ze zwierząt parzystokopytnych utrzymywanych i dzikich;
• mleko surowe, siara i produkty mleczne pozyskane od zwierząt parzystokopytnych;
• produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego i produkty pochodne otrzymane od zwierząt parzystokopytnych utrzymywanych i dzikich;
• obornik, słoma i siano.

Zidentyfikowane zostały wszystkie przesyłki zwierząt parzystokopytnych, które tuż przed zamknięciem granic ze Słowacją, tj. w dniach między 20 lutego a 21 marca 2025 r. wjechały do Polski ze Słowacji. Od 9 marca na granicy południowej dokonano ponad 550 kontroli zwierząt parzystokopytnych oraz żywności pochodzącej z gatunków wrażliwych na pryszczycę.

Kontrole i dezynfekcja

W Małopolsce od 7 marca kontrole prowadzone były na trzech przejściach granicznych: w Chyżnem, Piwnicznej i Niedzicy. Aktualnie w trybie 24-godzinnych dyżurów prowadzona jest kontrola transportów na 2 przejściach, które posiadają komplet dezynfekcyjny. Pozostałe mniejsze przejścia kontrolowane są przez Policję, a transport przekierowywany jest na wytypowane miejsca pełnej kontroli.

W kontrolach biorą udział przedstawiciele Policji, Straży Granicznej, Krajowej Administracji Skarbowej, Inspekcji Transportu Drogowego. W miejscach, gdzie odbywają się kontrole, stałe dyżury pełni Inspekcja Weterynaryjna i Straż Pożarna.

Dotychczas kontroli poddano 102 transporty zwierząt (ok. 2200 sztuk zwierząt), wjeżdżających głównie ze Słowacji.

– Inspekcja Weterynaryjna w ramach kontroli związanych z zapobieganiem pryszczycy na terenie województwa małopolskiego przeprowadziła na granicach przeszło 100 kontroli przesyłek zwierząt. Przeszło 2 tys. zwierząt przejechało przez nasze granice i zostało skontrolowanych w ostatnim czasie. Prowadzimy także kontrole w gospodarstwach, pobieramy próbki od tych zwierząt, które przyjechały do nas z terenów potencjalnie zagrożonych pryszczycą. Do tej pory wszystkich próbki, które wysłaliśmy do laboratorium w Zduńskiej Woli, dały wyniki ujemne – podsumowuje zastępca małopolskiego wojewódzkiego lekarza weterynarii Grzegorz Kawiecki.


Bieżące działania przedstawiane są w komunikatach Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Głównego Inspektoratu Weterynarii:

https://www.gov.pl/web/rolnictwo/pryszczyca--aktualizacja-komunikatu-mrirw-na-dzien-29-marca-2025-r
https://www.gov.pl/web/rolnictwo/pryszczyca--aktualizacja-komunikatu-mrirw-na-dzien-30-marca-2025-r
https://www.wetgiw.gov.pl/main/komunikaty/Komunikat-Glownego-Lekarza-Weterynarii-w-sprawie-ognisk-pryszczycy-/idn:2812