Czym jest „Korpus Wsparcia Seniorów”? Jak działa program „Opieka 75+”? Jak gminy mogą skorzystać ze środków rządowych na zakup chociażby tzw. opasek lub innych urządzeń bezpieczeństwa dla seniorów? W przypadku tych dwóch programów rządowych jeszcze do 7 lutego 2025 r. można składać wnioski. Natomiast jakiś czas temu zakończył się nabór do programu „Senior +”, w ramach którego powstają – tak cenione przez seniorów – ośrodki wsparcia.

O rządowych programach senioralnych w Małopolsce opowiedziały na briefingu prasowym I wicewojewoda małopolska Elżbieta Achinger oraz pełnomocniczka wojewody małopolskiego do spraw polityki senioralnej Joanna Bobowska. Obecny był także dyrektor Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie Ryszard Jaworski.

Usługi sąsiedzkie i opaski bezpieczeństwa, czyli „Korpus Wsparcia Seniorów”
Do 80% dofinansowania mogą otrzymać gminy realizujące założenia programu „Korpus Wsparcia Seniorów”. Dla małopolskich samorządów na rok 2025 zarezerwowana jest na ten cel kwota blisko 5,5 mln zł. Wnioski można składać jeszcze do 7 lutego.

– Działania na rzecz osób starszych i niesamodzielnych ze względu na wiek i stan zdrowia to jeden z filarów polityki demograficznej. „Korpus Wsparcia Seniorów” jest odpowiedzią na takie potrzeby, co istotne – wykorzystującą także nowoczesne technologie. Taką funkcję pełnią tzw. opaski bezpieczeństwa lub podobne urządzenia, które mogą być zapewniane w ramach programu. Pozwalają one między innymi monitorować na odległość stan zdrowia czy bezpieczeństwo seniorów. Mają przy tym maksymalnie uproszczoną formę: są wyposażone np. w przycisk SOS czy lokalizator GPS, co ułatwia ich wykorzystywanie. Ale „Korpus Wsparcia Seniorów” to także usługi opiekuńcze w formie usług sąsiedzkich. Takie usługi to szansa dla seniorów na pozostanie samodzielnym wbrew przeciwnościom i wyzwaniom, jakie przynosi upływający czas – mówi I wicewojewoda małopolska Elżbieta Achinger.

- Adresatami pośrednimi programu są osoby w wieku 60 lat i więcej, mający problemy z samodzielnym funkcjonowaniem ze względu na stan zdrowia, prowadzący samodzielne gospodarstwa domowe lub mieszkający z osobami bliskimi, które nie są w stanie zapewnić im wystarczającego wsparcia – dodaje pełnomocniczka wojewody małopolskiego do spraw polityki senioralnej Joanna Bobowska.

O dofinansowanie mogą ubiegać się samorządy gminne. Program realizowany jest w ramach dwóch modułów:

•    Moduł I – jego celem jest wsparcie finansowe gmin w zakresie organizowania usług opiekuńczych świadczonych w formie usług sąsiedzkich dla osób  w wieku 60 lat i więcej.
Usługi sąsiedzkie świadczone w ramach Modułu I obejmą swoim zakresem pomoc w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych, podstawową opiekę higieniczno-pielęgnacyjną, przez którą należy rozumieć formy wsparcia niewymagające specjalistycznej wiedzy i kompetencji oraz, w miarę potrzeb i możliwości, zapewnienie kontaktów z otoczeniem;

•    Moduł II – jego celem jest wsparcie finansowe gmin w realizacji usług opiekuńczych poprzez dostęp do tzw. „opieki na odległość” mającej na celu poprawę bezpieczeństwa oraz możliwości samodzielnego funkcjonowania w miejscu zamieszkania osób starszych.
W ramach Modułu II gminy będą mogły uzyskać wsparcie finansowe na dofinansowanie zakupu, jak również kosztów użytkowania tzw. opasek lub innych urządzeń bezpieczeństwa oraz na dofinansowanie kosztów użytkowania opasek lub innych urządzeń bezpieczeństwa zakupionych w ramach programu Korpus Wsparcia Seniorów w latach 2022 – 2024.

W ramach programu osobom w wieku 60 lat i więcej zostanie zapewniony dostęp do tzw. opasek lub innych urządzeń bezpieczeństwa wyposażonych w następujące funkcje:
• przycisk bezpieczeństwa – sygnał SOS,
• detektor upadku,
• czujnik zdjęcia opaski/urządzenia,
• lokalizator GPS,
• funkcje umożliwiające komunikowanie się z centrum obsługi i opiekunami,
• funkcje monitorujące podstawowe czynności życiowe (puls i saturacja),
• funkcje umożliwiające monitorowanie czasu realizowanej opieki przez osoby świadczące usługi opiekuńcze lub pomoc sąsiedzką.

Program będzie realizowany w terminie od 1 stycznia 2025 r. do dnia 31 grudnia 2025 r. i jest adresowany do wszystkich gmin w Polsce, zarówno miejskich, wiejskich, jak i miejsko – wiejskich. W bieżącym roku na realizację programu w całej Polsce przeznaczona jest kwota 65 mln zł.

- W ramach programu „Korpus Wsparcia Seniorów” w 2024 roku umowy na jego realizację podpisało w Małopolsce 96 gmin (18 gmin – Moduł I, 47 gmin – Moduł II, 31 gmin – Moduł I i II) na łączną kwotę prawie 3,6 mln zł, w tym z Modułu I – ponad 1,7 mln zł, zaś z Modułu II – ponad 1,8 mln zł. W 2024 roku z Modułu II zakupione zostały 464  opaski bezpieczeństwa. Ogólna liczba osób biorących udział w Module II programu „Korpus Wsparcia Seniorów” w ciągu całego roku 2024 to 3 593. Przykładowo w 2024 roku tylko gmina Dębno w ramach programu zapewniła seniorom ze swojego terenu dostęp do 136 opasek bezpieczeństwa – dodaje wicewojewoda małopolska Elżbieta Achinger.

Szczegółowe wytyczne dla gmin wnioskujących o dofinansowanie w ramach programu dostępne jest na stronie internetowej Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej: https://www.gov.pl/web/rodzina/program-korpus-wsparcia-seniorow-na-2025-rok

„Opieka 75+”
Również do 7 lutego mogą aplikować gminy ubiegające się o wsparcie finansowe w 2025 r. w ramach programu „Opieka 75+”.

– Program „Opieka 75+” na rok 2025 skierowany jest do gmin wiejskich, miejskich oraz miejsko-wiejskich, liczących do 60 tys. mieszkańców. To właśnie tam najbardziej widoczne są zmiany demograficzne zachodzące w naszym społeczeństwie i ich skutki. Dotacja może wynieść do 60% całkowitych kosztów realizacji zadania. Decyzją Ministry Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej dla Małopolski przyznana została na ten cel na ten rok kwota ponad 7 mln zł – mówi wicewojewoda małopolska Elżbieta Achinger.

- Celem programu „Opieka 75+” jest zwiększenie dostępności do usług opiekuńczych, w tym specjalistycznych usług opiekuńczych, dla osób w wieku 75 lat i więcej, które są osobami samotnymi lub samotnie gospodarującymi, a także tych, które pozostają w rodzinie – tłumaczy pełnomocniczka wojewody małopolskiego do spraw polityki senioralnej Joanna Bobowska.

W ramach programu gmina może skorzystać z dofinansowania ze środków budżetu państwa na świadczenie usług opiekuńczych, w tym specjalistycznych usług opiekuńczych, jeżeli:
1) dane świadczenie realizuje samodzielnie, tj. przez pracowników ośrodka pomocy społecznej/centrum usług społecznych, urzędu gminy lub innych gminnych jednostek organizacyjnych (zatrudnionych na umowę o pracę lub w ramach umowy zlecenia) lub
2) zleca realizację przedmiotowego zadania organizacjom pozarządowym lub
3) kupuje usługi opiekuńcze od podmiotów sektora prywatnego.
Program będzie realizowany w terminie od dnia 1 stycznia 2025 r. do dnia 31 grudnia 2025 r. W bieżącym roku na jego realizację przeznaczono w całej Polsce łącznie kwotę 80 mln zł.

- W roku 2024 w ramach programu „Opieka 75+” podpisaliśmy umowy na kwotę prawie 3,6 mln zł. Ze środków skorzystały 52 gminy – dodaje wicewojewoda małopolska Elżbieta Achinger.

Szczegółowe wytyczne dla gmin wnioskujących o dofinansowanie realizacji zadań w ramach programu dostępne są na stronie internetowej Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej: https://www.gov.pl/web/rodzina/program-opieka-75-na-2025-rok

„Senior+”
Do 24 stycznia trwał nabór wniosków w ramach programu wieloletniego „Senior+” na lata 2021-2025, edycja 2025. Ministra do spraw polityki senioralnej Marzena Okła-Drewnowicz przeznaczyła na jego realizację w bieżącym roku w całej Polsce 60 mln zł.

O środki mogły ubiegać się jednostki samorządu terytorialnego szczebla gminnego, powiatowego oraz wojewódzkiego, których strategie rozwoju pomocy społecznej uwzględniają rozwój infrastruktury dla osób starszych, lub w których brak jest innej infrastruktury pomocy społecznej tego typu.

Dofinansowanie może obejmować:
•    w ramach Modułu 1 – jednorazowe wsparcie finansowe na utworzenie (przebudowę lub remont obiektów albo ich części, będących własnością jednostki samorządu terytorialnego) i/lub wyposażenie ośrodka wsparcia.
Dofinansowaniu w ramach tego modułu podlega do 80% całkowitego kosztu realizacji zadania: do 400 tys. zł – w przypadku Dziennego Domu „Senior+” oraz 200 tys. zł – w przypadku Klubu „Senior+”;

•    w ramach Modułu 2 – zapewnienie funkcjonowania już istniejących ośrodków wsparcia.
Dofinansowaniu w ramach tego modułu podlegają działania związane z bieżącym utrzymaniem ośrodka wsparcia. Kwota dofinansowania wynosić będzie miesięcznie na utrzymanie jednego miejsca do 400 zł w Dziennym Domu „Senior+” oraz do 200 zł w Klubie „Senior+”. Dotacja nie może stanowić więcej niż 50% całkowitego kosztu realizacji zadania.

- Do naboru przystąpiły 64 jednostki samorządowe. Trwa ocena tych dokumentów. Do końca marca poznamy wyniki tego naboru. Dla przypomnienia – w 2024 roku prawie 6 mln zł z programu „Senior+” trafiło do 62 samorządów. Obecnie mamy w Małopolsce 27 Dziennych Domów „Senior+” i 81 Klubów „Senior+”. Każdy z nich potwierdza zasadę, że „nie starzeje się ten, kto nie ma na to czasu”. Placówki te zapewniają bowiem seniorom szereg aktywności, dzięki którym spędzany tam czas jest czasem radości, spokoju i spełnienia – podkreśla wicewojewoda małopolska Elżbieta Achinger.

Szczegóły konkursu: https://www.gov.pl/web/premier/ogloszenie-o-otwartym-konkursie-ofert-w-ramach-programu-wieloletniego-senior-na-lata-2021-2025-edycja-2025

Senior w centrum uwagi
- Polityka senioralna jest jednym z priorytetów naszego rządu. Jak podkreślała wielokrotnie Pani Ministra Marzena Okła-Drewnowicz, „senior to siła i wartość”. Rząd realizuje politykę senioralną poprzez działania takie jak między innymi bon senioralny, zapewniający dostęp do usług opiekuńczych i rozwój zawodowy opiekunów, renta wdowia czy program „Senior+”, który aktywizuje seniorów, tworząc miejsca wspierające ich pasje i integrację społeczną. 1 stycznia 2025 r. weszła w życie ustawa o rencie wdowiej, ale także ustawa o świadczeniu honorowym z tytułu ukończenia 100 lat życia – podsumowuje I wicewojewoda małopolska Elżbieta Achinger.