- W Małopolsce jest blisko 90 gmin, w których zidentyfikowano grunty po byłych Państwowych Gospodarstwach Rolnych. Tu szczególnie potrzebna jest pomoc. To były obszary zapomniane przez naszych poprzedników politycznych, niedofinansowane, zostawione samym sobie, pozbawione inwestycji i dobrej infrastruktury drogowej. A właśnie tam potrzebna jest konkretna pomoc. Taką szansę dał Rządowy Fundusz Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych i jego specjalne nabory skierowane do samorządów, w których funkcjonowały PGR-y. Dedykowane dla nich edycje to szansa na rozwój i stymulację rozwoju gospodarczego, a dla mieszkańców podnoszenie jakości życia. To szansa, by zdjąć piętno PGR-ów, nadgonić czas, a nawet uciec do przodu. Dzięki edycji szóstej do Małopolski trafi prawie 209 mln zł na 87 inwestycji! – mówi wojewoda małopolski Łukasz Kmita.

Właśnie poznaliśmy wyniki kolejnego specjalnego naboru PGR w ramach Rządowego Fundusz Polski Ład: Programu Inwestycji Strategicznych.

Tchnąć życie w zapomniane powiaty i gminy

- W naszych działaniach kierujemy się ideą zrównoważonego rozwoju. Dbamy o to, aby każdy zakątek w Polsce był doinwestowany. Dlatego właśnie powstał Rządowy Program Inwestycji Strategicznych, który zmienia życie mieszkańców na lepsze. Lokalne społeczności otrzymują fundusze na remont dróg, nowe przedszkola czy boiska sportowe, budowę wodociągów. Nowe miejsca pracy tworzą lepsze perspektywy - to jest ten model życia, który staramy się na powrót tchnąć - chcemy życie tchnąć w te zapomniane powiaty, zapomniane gminy – mówi premier Mateusz Morawiecki.

- Samorządy w ramach szóstej edycji Rządowego Programu Inwestycji Strategicznych otrzymają blisko 4,5 mld zł na 2035 inwestycji. Dzięki naszym programom dla ziem popegeerowskich wpłynie na te ziemie kilka miliardów złotych, które stworzą perspektywy rozwojowe dla regionu. Dla nas nie ma Polski A i B - chcemy, aby Polska była jedna. Niech te programy, które do tej pory zrealizowaliśmy, świadczą o tym, że poprawa jakości życia Polaków to nasz cel. Życzę samorządowcom, żeby jak najlepiej spożytkowali te i każde kolejne środki, które pojawią się w naszych gminach, dzięki naprawie finansów publicznych – podkreśla szef rządu.

Drogi do marzeń

- Małopolskie inwestycje, które otrzymały dofinansowanie, pokazują dwie kwestie. Po pierwsze to, z czym na co dzień borykają się samorządy. Tu nieustającą, podstawową troską są dobre drogi, w wielu popegeerowskich samorządach bardzo wysłużone i wymagające napraw. Często te tereny były „nieuzbrojone”, potrzebujące inwestycji takich jak sieć wodociągowa czy kanalizacja. W wielu miejscach konieczne są inwestycje w budynki szkół i przedszkoli. Ale po drugie ten katalog zadań z dofinansowaniem to dowód, jak wiele marzeń mieszkańców czekało na spełnienie. To także przykład, jak ambitne i piękne są aspiracje także tych mniejszych samorządów. Bo marzenia są wszędzie takie same – mówi wojewoda Kmita.

Dofinansowanie obejmuje kwoty od 200 tys. zł do 5 mln zł. Najwyższe kwoty w wysokości 5 mln zł lub niespełna 5 mln zł otrzymały cztery projekty:
- budowa sali gimnastycznej w miejscowości Brzezie (zadanie gminy Kłaj),
- modernizacja infrastruktury drogowej na terenie gminy Kalwaria Zebrzydowska (zadanie gminy Kalwaria Zebrzydowska),
- przebudowa/modernizacja odcinków dróg powiatowych nr 1123K i 1153K na terenie gminy Wolbrom (zadanie powiatu olkuskiego),
- budowa układu komunikacyjnego do centrum bezpieczeństwa powiatu brzeskiego wraz z przebudową skrzyżowania z drogą krajową nr 94 Kraków — Rzeszów (etap II; zadanie powiatu brzeskiego).

2 mln zł i powyżej 2 mln zł otrzymało 58 projektów.

 - Dzięki środkom rządowym w wysokości 300 tys. zł gmina Brzeźnica chce wybudować w miejscowości Łączany Otwartą Strefę Rekreacji. Z kolei o budowie wodnego placu zabaw i tężni solankowej wraz z infrastrukturą techniczną marzyła gmina Dobczyce i na te projekt otrzymała 2,5 mln zł. Budowę parku aktywnej przygody w miejscowości Ulina Wielka zaplanowała gmina Gołcza i otrzymała na to zadanie prawie 2 mln zł. Również za sprawą prawie 2 mln zł w gminie Kozłów faktem stanie się modernizacja kompleksu boisk sportowych „Orlik”. Powiat limanowski pozyskał zaś 4 mln zł na modernizację obiektu krytej pływalni w Limanowej. Natomiast dzięki 1,9 mln zł z Programu Inwestycji Strategicznych gmina Koszyce wybuduje świetlicę wiejską w miejscowości  Morsko oraz wyremontuje drogę, zaś gmina Skrzyszów dzięki prawie 2,5 mln zł zrealizuje dwa projekty: budowę boiska wielofunkcyjnego przy Szkole Podstawowej w Łękawicy oraz ścieżkę pieszo-rowerową przy zbiorniku Korzeń w Skrzyszowie. To tylko wybrane inwestycje. Inwestycje w marzenia. Tak, dzięki funduszom rządowym zmienia się i pięknieje Polska lokalna, także ta, w której funkcjonowały PGR-y – podkreśla wojewoda Kmita.

Wśród inwestycji z dofinansowanie są też takie, które dotyczą Ochotniczych Straży Pożarnych:
gmina Liszki – przebudowa i modernizacja budynków OSP w Mnikowie i Kryspinowie - część I – 2,5 mln zł,
gmina Raciechowice – budowa budynku remizy OSP Raciechowice wraz ze świetlicą gminną – prawie 2,5 mln zł,
gmina Zabierzów – budowa remizy OSP w Radwanowicach – 2 mln zł.

Wiele inwestycji ma wymiar proekologiczny, jak budowa sieci kanalizacji sanitarnej na terenie gminy Korzenna (gmina Korzenna – 2,5 mln zł dofinansowania), rozbudowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej w Nawojowej i Żeleźnikowej Wielkiej (gmina Nawojowa – 2,5 mln zł dofinansowania) czy rozbudowa oczyszczalni ścieków w Pcimiu w celu przyjęcia ścieków z nowych sieci kanalizacyjnych Gmin Lubień, Pcim i Tokarni – etap I cześć 2 (Związek Gmin Dorzecza Górnej Raby I Krakowa – 4 mln zł).

Nie brakuje projektów edukacyjnych. Gmina Spytkowice zaplanowała budowę nowego przedszkola i żłobka w Bachowicach i pozyskała na ten cel 2,5 mln zł. Gmina Wielka Wieś założyła zaś rozbudowę i przebudowę Szkoły Podstawowej w miejscowości Wielka Wieś wraz z kompleksową termomodernizacją dzięki dofinansowaniu na poziomie prawie 2 mln zł, natomiast  za prawie 4 mln zł powiat myślenicki na zamierza poprawić warunki edukacyjne w prowadzonych przez siebie szkołach ponadpodstawowych.
 
Lista inwestycji z dofinansowaniem: https://www.gov.pl/web/premier/wyniki-vi-naboru?fbclid=IwAR2B29QXBZN0L361VHLusExzIC58lFZ8ROgqZc3QT-XjfxhjhENOn7S6mbo

Rządowe dofinansowanie na poziomie 98% wartości inwestycji

W szóstej edycji naboru wniosków o bezzwrotne dofinansowanie realizowanych inwestycji mogły ubiegać się gminy, powiaty, związki międzygminne i związki powiatowo-gminne, na obszarze których funkcjonowały zlikwidowane państwowe przedsiębiorstwa gospodarki rolnej.

- Wartość dofinansowania, o które można było wnioskować w tej edycji, wynosiła maksymalnie do 98% wartości inwestycji. Wymagany wkład własny gminy popegeerowskiej to 2%, a zatem jest to poziom absolutnie minimalny – podkreśla wojewoda Kmita.

Katalog inwestycji

Gminy popegeerowskie mogły ubiegać się o dofinansowanie inwestycji z 36 obszarów:

1.    budowa lub modernizacja infrastruktury drogowej;
2.    budowa lub modernizacja infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, w tym oczyszczalni;
3.    budowa lub modernizacja źródeł ciepła sieciowego zeroemisyjnego;
4.    budowa lub modernizacja indywidualnych źródeł ciepła zeroemisyjnego;
5.    budowa lub modernizacja infrastruktury gospodarki odpadami, w tym spalarnie, przetwarzanie biologiczne, segregacja;
6.    odnawialne źródła energii;
7.    tabor z napędem zeroemisyjnym;
8.    budowa lub modernizacja źródeł ciepła sieciowego niskoemisyjnego;
9.    budowa lub modernizacja sieci ciepłowniczej;
10.    budowa lub modernizacja infrastruktury elektroenergetycznej, w tym oświetleniowej;
11.    cyfryzacja usług publicznych i komunalnych;
12.    poprawa efektywności energetycznej budynków i instalacji publicznych;
13.    innowacyjne rozwiązania w elektroenergetyce;
14.    rewitalizacja obszarów miejskich;
15.    budowa lub modernizacja infrastruktury kulturalnej;
16.    budowa lub modernizacja infrastruktury turystycznej;
17.    budowa lub modernizacja infrastruktury sportowej;
18.    budowa lub modernizacja infrastruktury technicznej drogowej;
19.    budowa lub modernizacja infrastruktury tramwajowej, w tym zajezdni;
20.    budowa lub modernizacja infrastruktury kolejowej, w tym stacji utrzymaniowo-naprawczej;
21.    budowa lub modernizacja infrastruktury transportu wodnego;
22.    tabor transportu kolejowego;
23.    tabor transportu tramwajowego;
24.    tabor z napędem niskoemisyjnym;
25.    budowa lub modernizacja kanalizacji deszczowej;
26.    gospodarka wodna, w tym melioracja, retencja, osuszanie;
27.    budowa lub modernizacja indywidualnych źródeł ciepła niskoemisyjnego;
28.    budowa i modernizacja infrastruktury społecznej;
29.    budowa lub modernizacja infrastruktury edukacyjnej;
30.    rewitalizacja obszarów i/lub budynków zdegradowanych i/lub poprzemysłowych;
31.    tabor zbiorowego transportu drogowego;
32.    tabor zbiorowego transportu wodnego;
33.    budowa lub modernizacja infrastruktury telekomunikacyjnej;
34.    budowa i organizacja inkubatorów przedsiębiorczości;
35.    budowa i organizacja parków naukowo-technologicznych;
36.    rozbiórka obiektów i urządzeń budowlanych.

Nabór wniosków rozpoczął się 23 czerwca 2023 r. i trwał do 31 lipca 2023 r.

Wysokość dofinansowania

W szóstym naborze gminy mogły złożyć maksymalnie dwa wnioski o dofinansowanie, w tym:
•    1 wniosek, którego wartość dofinansowania nie może przekroczyć 2 mln zł
•    1 wniosek, którego wartość dofinansowania nie może przekroczyć 5 mln zł
natomiast pozostali wnioskodawcy (powiaty, związki międzygminne i związki powiatowo-gminne) mogli złożyć także maksymalnie 2 wnioski o dofinansowanie w tym:
•    1 wniosek, którego wartość dofinansowania nie może przekroczyć 2 mln zł
•    1 wniosek, którego wartość dofinansowania nie może przekroczyć 8 mln

Wcześniejsze wsparcie dla samorządów popegeerowskich

Także edycja trzecia Rządowego Fundusz Polski Ład: Programu Inwestycji Strategicznych skierowana była do samorządów, w których funkcjonowały PGR-y. Do Małopolski trafiły wówczas środki w wysokości ponad 214,3 mln zł na 90 inwestycji.

Wśród największych beneficjentów byli:
• powiat olkuski – dofinansowanie w wysokości 8 000 000 zł – na modernizację dróg powiatowych na terenie gminy Wolbrom;
• powiat miechowski - dofinansowanie w wysokości 8 000 000 zł – na budowę bezkolizyjnego skrzyżowania drogi powiatowej  Pogwizdów - Tunel z linią kolejową LHS nr 65 w miejscowości Uniejów Rędziny wraz z przebudową dojazdów;
• powiat nowosądecki - dofinansowanie w wysokości 5 237 190 zł – na rozbudowę i modernizację drogi powiatowej nr 1533 K Stary Sącz - Przysietnica - Barcice w miejscowościach: Stary Sącz, Moszczenica Niżna i Przysietnica;
• gmina Gdów – dofinansowanie w wysokości 5 000 000 zł – na budowę drogi gminnej klasy L od ronda na ul. Bocheńskiej do ul. Przemysłowej w Gdowie.

Niemal po 5 mln zł dofinansowania otrzymały także gmina Brzeszcze, powiat brzeski, gminy Trzyciąż i Niepołomice oraz powiat gorlicki – na inwestycje drogowe i rozbudowę sieci kanalizacyjnej.

Ponad 5 mld zł i kolejne szanse

- Dotychczas Rządowy Fundusz Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych oraz Rządowy Program Odbudowy Zabytków dały Małopolsce ponad 5 mld zł. Teraz otrzymujemy pulę prawie 209 mln zł, dzięki którym szansę realizacji zyskują kolejne inwestycji bliskie ludziom. A przypomnijmy, że czekamy jeszcze na rozstrzygnięcie edycji siódmej na rozwój stref przemysłowych i edycji ósmej. Ponadto do 18 września trwa nabór w ramach edycji dziewiątej „Rozświetlamy Polskę”, w której o bezzwrotne dofinansowanie mogą się ubiegać gminy oraz związki międzygminne na realizację zadań z obszaru modernizacji infrastruktury oświetleniowej – podsumowuje wojewoda Łukasz Kmita.