Brak wymaganego wkładu własnego, dofinansowanie sięgające 100%, wydłużenie czasu na realizację inwestycji, wsparcie w utrzymaniu utworzonych miejsc opieki. To tylko najważniejsze z cech rządowego programu „Maluch+” na lata 2022-2029. Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej opublikowało właśnie dane dotyczące przyznanych środków. Warto podkreślić, że program cieszył się dużym zainteresowaniem w Małopolsce, a w oparciu o złożone wnioski w Małopolsce może powstać blisko 10 tys. miejsc opieki nad dziećmi w wieku do lat 3.
- Minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg pozytywnie oceniła wszystkie 207 wniosków zgłoszonych z Małopolski. Łącznie, na złożone wnioski przez gminy i inne podmioty, otrzymaliśmy ponad 532 mln zł. Ponad połowę tych środków przeznaczonych ma być na funkcjonowanie miejsc opieki nad dziećmi do lat 3, a blisko 235 mln zł pozwoli utworzyć blisko 10 tys. nowych miejsc dla małopolskich „maluchów”. To ogromne wsparcie dla rodzin z małymi dziećmi. To wreszcie możliwość powrotu do pracy dla młodych rodziców sprawujących opiekę nad swoimi pociechami i inwestycja w dobry rozwój społeczny dzieci – mówi wojewoda małopolski Łukasz Kmita.
Małopolski „Maluch+” rośnie w siłę
- Bardzo dobre wiadomości dla Małopolski. Środki rządowe na rozdysponowanie dotacji dla gmin, organizacji pozarządowych na utworzenie miejsc opieki żłobkowej dla dzieci do lat 3. Rząd Prawa i Sprawiedliwości od roku 2016 wspiera rodziny, wspiera ich w wychowaniu dzieci. Poza naszymi sztandarowymi programami, tj. „500+” czy od roku 2022 Rodzinny Kapitał Opiekuńczy, rozbudowaliśmy i zmieniliśmy program „Maluch+” - mówi poseł Urszula Rusecka.
- Inwestowanie we wsparcie rodziny to niekwestionowany filar zadań realizowanych przez rząd Pana Premiera Mateusza Morawieckiego. Jednym z jego realnych, widocznych skutków jest rozwój sektora opieki nad dziećmi w wieku do lat 3. Dzisiaj Małopolska może poszczycić się ponad 21 tys. takich miejsc, z których blisko 7,5 tys. zostało utworzonych od roku 2015 dzięki programowi „Maluch+”. To m.in. żłobki i kluby dziecięce oraz instytucje dziennego opiekuna prowadzone zarówno przez gminy, jak i podmioty prywatne. Czas pożegnać „białe plamy” na mapie miejsc opieki nad dziećmi do lat 3. To odpowiedzialna polityka, która opiera się na poszanowaniu rodziny, jej godności i wolności – dodaje wojewoda.
Do bazy już posiadanych miejsc dołączą 9 884 nowe, co oznacza, że pula miejsc dla najmłodszych Małopolan wzbogaci się o około 47% w stosunku do obecnej. To o ich utworzenie ubiegały się zarówno gminy, jak i inne podmioty.
Jak bardzo obecna edycja jest wyjątkowa pod względem szans na niezwykłe przyspieszenie w umożliwianiu małopolskim rodzicom korzystania z opieki nad dzieckiem do lat 3, pokazuje porównanie tej liczby do 7 490 miejsc utworzonych w ramach programu „Maluch+” w latach 2015-2022.
Po utworzeniu wszystkich zgłoszonych nowych miejsc opieki w ramach programu „Maluch+” w Małopolsce będzie blisko 31 tys. miejsc w 157 gminach (tj. 86% gmin w województwie).
Ocenionymi pozytywnie wnioskami złożonymi przez gminy, które uzyskały finansowanie, objętych jest 4 287 miejsc opieki dla dzieci do lat 3, zaś przez inne podmioty – 5 597. Wnioski te opiewają na łączną kwotę niemal 235 mln zł. Natomiast na funkcjonowanie tych miejsc przyznano w sumie prawie 298 mln zł.
- Obecna edycja jest też rekordowa pod względem liczby gmin, które udało się zachęcić do uczestnictwa w programie. O środki na utworzenie nowych miejsc opieki ubiegało się aż 87 gmin. W ubiegłych latach było to średnio 12 gmin w każdej edycji – mówi wojewoda małopolski Łukasz Kmita.
Wśród gmin, które zawnioskowały o utworzenie największej liczby miejsc, są: gmina miejska Kraków (deklarowana liczba miejsc do utworzenia łącznie to 920), gmina Skawina (160 miejsc), gmina Zabierzów (120 miejsca) i gmina Wieliczka (100 miejsc).
Mądre wsparcie, większa elastyczność
Nowa edycja programu to przede wszystkim liczne udogodnienia dla aplikujących o środki. Po uzyskaniu środków gminy zobowiązane są zrealizować inwestycję w ciągu 3 lat, natomiast pozostali odbiorcy mają wydłużony czas do lat 2.
Sam proces aplikowania odbywał się w formie elektronicznej, a wstępny przydział środków oparto o algorytm. Każda gmina miała zagwarantowane środki na utworzenie nowych miejsc opieki i ich funkcjonowanie przez 36 miesięcy.
Co ważne, gmina mogła złożyć wniosek na większą liczbę miejsc opieki zgodnie z potrzebami, w trakcie aplikowania nie musiała dysponować tytułem prawnym do nieruchomości ani przedkładać kalkulacji kosztów i opisu zadania. Dzięki temu gminy zyskały czas na przygotowanie się do realizacji zadania. Dokumentacja ta sporządzana jest dopiero po przyznaniu środków.
Większa pula środków – większe możliwości
Dzięki integracji środków zwiększył się budżet programu. W edycji 2022-2029 składa się on z funduszy pochodzących z: Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO), Programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021-2027 (FERS) oraz środków z budżetu państwa.
Kwoty dofinansowania z Krajowego Planu Odbudowy na tworzenie nowych miejsc opieki w dwóch typach instytucji: żłobkach i klubach dziecięcych wynoszą odpowiednio (na utworzenie 1 miejsca opieki):
• dla jednostek samorządu terytorialnego do 35 862 zł (bez VAT),
• pozostałe podmioty – 12 410 zł (z VAT)
W przypadku środków z Funduszy Europejskich dla Rozwoju Społecznego dofinansowanie na tworzenie nowych miejsc opieki w 3 typach instytucji: żłobkach, klubach dziecięcych i u dziennych opiekunów wynosi (na utworzenie 1 miejsca opieki) 12 410 zł – dla wszystkich podmiotów.
Kwota dofinansowania na funkcjonowanie kolejno przez 12 i 24 miesiące 1 miejsca utworzonego z KPO i FERS to ok. 836 zł miesięcznie.
Szerzej o wszystkich zmianach w edycji programu na lata 2022-2029 pisaliśmy tu: https://muw.pl/PressArticlePage.aspx?id=14515
„Maluch” w Małopolsce – coraz mniej „białych plam”
Od roku 2015 w ramach programu „Maluch+” w Małopolsce powstało łącznie 7 490 miejsc na terenie 97 gmin. W przypadku 2 335 miejsc podmiotem prowadzącym jest gmina. Wśród liderów programu, którzy w dotychczasowych edycjach utworzyli co najmniej 50 miejsc opieki, znajdują się gminy: Brzeźnica, Gdów, Proszowice, Wielka Wieś, Wolbrom i Żabno oraz miasta: Gorlice, Kraków i Nowy Sącz.
Natomiast podmioty prywatne spełniające ten warunek najaktywniej działają na terenie gmin: Bochnia, Gdów, Kalwaria Zebrzydowska, Kęty, Limanowa, Liszki, Mogilany, Niepołomice, Olkusz, Tokarnia, Wieliczka i miast: Gorlice, Kraków, Limanowa, Nowy Sącz.
- Każde z tych miejsc jest ogromnie ważne. Nadal jednak są miejsca, w których te potrzeby wymagają zaspokojenia. Według stanu na grudzień 2022 roku w Małopolsce aż w 58 gminach nie funkcjonowały miejsca opieki nad dziećmi do lat 3 w ogóle. W ponad 120 gminach, które taką opiekę zapewniają, miejsc tych nadal brakuje. Te blisko 10 tys. nowych miejsc, które zostaną utworzone, jest odpowiedzią na takie właśnie potrzeby. Oby tych „białych plam” było jak najmniej. Dzięki nowej edycji programu liczba miejsc opieki instytucjonalnej dla najmłodszych dzieci w województwie może wzrosnąć o blisko 1/3. Przypomnijmy, że w Małopolsce średnio co piąte dziecko w wieku do 3 lat (21%) objęte jest opieką w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna. W 2015 roku taką opieką objęte było zaledwie co dziewiąte dziecko w kraju (11,3%) – podsumowuje wojewoda małopolski Łukasz Kmita.
Spośród wszystkich nowych miejsc opieki, które powstaną dzięki tegorocznej edycji programu „Maluch+”, niemal 1,3 tys. zostanie utworzonych w miejscach, gdzie ich szczególnie brakuje.
- Warto zwrócić uwagę, że Małopolska plasuje się na 3. miejscu w skali kraju, pod względem liczby nowych miejsc, które uzyskały dofinansowanie w ramach programu „Maluch+”. Procentowo zaś, ilość przyznanych dla naszego województwa środków to 2. pod względem wielkości wartość. W sumie – nowa edycja programu to prawie 5 mld zł dofinansowania – mówi wojewoda Łukasz Kmita.
Kolejny nabór już niedługo
Jak podała 27 kwietnia podczas konferencji prasowej minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg, są środki na kolejne żłobki i kluby dziecięce. W związku z tym, że samorządy wyrażają spore zainteresowanie dołączeniem do programu, wkrótce uruchomiony zostanie kolejny nabór.
– Chciałbym zaapelować do wszystkich samorządowców i podmiotów prywatnych, które jeszcze zastanawiają się nad przystąpieniem do programu, aby to uczynili. W naszym Wydziale Polityki Społecznej mamy powołany specjalny zespół i linie telefoniczne, w których nasi pracownicy nieustannie rozwiewają wszelkie wątpliwości dotyczące spraw zarówno obecnego naboru, jak i w przypadku ogłoszenia przez Panią Minister kolejnego. Planujemy również spotkania konsultacyjne z każdym z samorządów – mówi zastępca dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie Rafał Filo.