Są wybierani w głosowaniu tajnym i bezpośrednim. To liderzy wiejskich społeczności reprezentujący jej interesy. Sołtysi, bo o nich mowa, rokrocznie 11 marca obchodzą swoje święto.
W uroczystościach z okazji Małopolskiego Dnia Sołtysa w Smardzowicach w gminie Skała wzięli udział sekretarz stanu w Ministerstwie Sportu i Turystyki Jacek Osuch i wojewoda małopolski Łukasz Kmita, który odczytał list skierowany specjalnie na tę uroczystość przez premiera Mateusza Morawieckiego.
- Dzień Sołtysa to dzień wdzięczności dla tysięcy osób sprawujących tę funkcję, którzy na co dzień, najbliżej ludzi, pełnią rolę liderów lokalnej społeczności. Korzystają z zaufania, jakim obdarzyli ich mieszkańcy. Ten społeczny mandat jest wielką wartością i zobowiązaniem, które Państwo realizujecie dla dobra miejscowych wspólnot. Dziękuję z całego serca za Państwa zaangażowanie i pracę, którą wykonujecie każdego dnia, nie szczędząc wysiłku i dzieląc się swoją pasją.(…) Sołtysi, ci liderzy społecznego zaufania, to jednocześnie najbardziej aktywni społecznicy, należący zazwyczaj do najpopularniejszych organizacji obecnych na wsi, jak ochotnicze straże pożarne czy koła gospodyń wiejskich. Swym zaangażowaniem i odpowiedzialnością pociągają innych do współpracy, tworzenia dobrosąsiedzkich więzi i zespołowego, solidarnego działania na rzecz lokalnej wspólnoty – przekazał premier Mateusz Morawiecki.
Na Małopolski Dzień Sołtysa 2023 do Smardzowic przyjechały delegacje sołectw z takich gmin jak: Skała, Zielonki, Michałowice, Liszki, Krzeszowice, Skawina, Iwanowice, Świątniki Górne, Kocmyrzów-Luborzyca, Trzyciąż, Zubrzyca, Łącko, Olkusz i Wolbrom.
- Nikt lepiej nie troszczy się o lokalną wspólnotę niż Sołtys, który dobrze zna jej bieżące potrzeby i potrafi wsłuchać się w opinie Mieszkańców. Wierzę, że to przekonanie odzwierciedla Państwa odpowiedzialną służbę i trud codziennej pracy na rzecz tych, którzy żyją w sąsiedztwie. Bycie sołtysem to również olbrzymie zobowiązanie do tego, aby każde publiczne działanie ukierunkowane było na dobro wspólne, które umacnia więzi łączące Mieszkańców wsi i sprzyja harmonijnemu rozwojowi całej wspólnoty. Niech taka postawa będzie dla Państwa wzorem, a troska o bliską Państwa sercu społeczność wypełnia kolejne dni wymagającej służby. Niech podjęta misja przynosi spełnienie i osobistą satysfakcję, a nade wszystko owocuje wieloma oddolnymi inicjatywami na rzecz pomyślności tych, którzy żyją w pobliżu - mówi wojewoda małopolski Łukasz Kmita.
***
Sołectwo jest jednostką pomocniczą samorządu gminnego. Kadencja sołtysa trwa 4 lata i często dana osoba pełni tę funkcję kilka kadencji. Jego pracę wspomaga Rada Sołecka. W całej Polsce możemy mówić o liczbie 40 tysięcy sołtysów.