Ponad 2000 uczestników, przeszło 120 debat i dwa dni rozmów o tym, jak samorządy funkcjonują w niewątpliwie nowej rzeczywistości. Europejski Kongres Samorządów, odbywający się w Mikołajkach w województwie warmińsko-mazurskim, po raz kolejny zgromadził przedstawicieli administracji rządowej, liderów samorządowych, elit regionalnych, organizacji pozarządowych i biznesu. Uczestnikiem panelu „Przyszłość idei decentralizacji” był dzisiaj wojewoda małopolski Łukasz Kmita.

Jedną z podstaw systemu demokratycznego jest sprawnie funkcjonujący i niezależny samorząd. To główna teza postawiona w dyskusji. Rozmawiano o tym, jak powinna przebiegać decentralizacja i jakie kompetencje są szczególnie istotne dla samorządów. Ostatnie kryzysy, w tym pandemia i wojna na Ukrainie, pokazały jak ważna jest współpraca na linii rząd - władze lokalne. To właśnie te sytuacje udowodniły, że decentralizacja jest ważna, ale pewne zadania lepiej koordynować i zarządzać nimi na szczeblu centralnym. To bowiem przekłada się na spójność i sprawność działań.

– Relacje pomiędzy wojewodą a samorządami układają się bardzo dobrze w Małopolsce. Nawet jeśli są różnice między nami, nie mogą one decydować o sprawach ważnych społecznie. Żyjemy w czasach wymagających współpracy. Nie można patrzeć na wyzwania, z którymi się mierzymy, tylko z poziomu administracji rządowej lub samorządowej. Razem jesteśmy silniejsi - to hasło towarzyszy mi, odkąd zostałem wojewodą – mówił wojewoda małopolski Łukasz Kmita.

– To, co udało nam się w Polsce, to są samorządy. Możemy być dumni, jak zmienia się nasza infrastruktura. Przez ostatnie lata rząd Premiera Mateusza Morawieckiego konsekwentnie realizuje politykę zrównoważonego rozwoju. Zakłada ona spójność działań administracji rządowej i samorządowej. Rządowy Fundusz Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych spowodował, że szczególnie mniejsze samorządy mają więcej szans na dobre inwestycje. Nasi poprzednicy likwidowali terenowe punkty paszportowe. My je przywracamy: w Myślenicach, Suchej Beskidzkiej, niebawem w Miechowie. Administracja rządowa musi się dostosowywać do oczekiwań mieszkańców – dodał wojewoda.

– Ja patrzę na system wprowadzony na początku lat 90. jako na pewną myśl wskazującą komplementarność administracji rządowej i samorządowej. Co istotne, nie tylko samorządy szczebla gminnego i powiatowego są silne, ale silny jest też samorząd wojewódzki. W myśl zasady komplementarności władza centralna ściśle współpracuje z jednostkami samorządu terytorialnego. Rząd nie ma takiego pomysłu, by wykazywać autorytaryzm w relacjach z samorządem. Wręcz przeciwnie: staramy się być dobrymi partnerami. Często polityczna polaryzacja przekłada się na samorządy. Natomiast moim marzeniem jest to, aby samorządy były trochę odsunięte od bieżącego sporu politycznego – podsumował wojewoda Kmita.

Moderatorem dyskusji był Bogusław Chrabota – redaktor naczelny w Gremi Media S. A. Oprócz wojewody Kmity w panelu uczestniczyli: Adam Ciszkowski – prezes zarządu Związku Samorządów Polskich, Jurij Hanuszczak – dyrektor Instytutu Rozwoju Terytorialnego (Ukraina), Olle Jonang – starszy doradca w Regional Developer (region Vastra Gotaland, Szwecja), Anatolij Tkachuck – dyrektor Instytutu Społeczeństwa Obywatelskiego (Ukraina), Francesco Tufarelli – dyrektor generalny w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, Departamencie ds. Polityk Europejskich (Włochy).