Mówi się, że był mistrzem detalu. Jacob Mertens, choć urodził się i kształcił w Antwerpii, swoje życie związał z Krakowem. To tu w 1589 r. został członkiem cechu malarzy, gdzie skupiał wokół siebie malarzy pochodzenia flamandzkiego i tu układał swoje życie prywatne. Od dziś ponownie króluje na Wawelu. To właśnie jego twórczości poświęcona jest bowiem wystawa „Jacob Mertens i malarstwo krakowskie około roku 1600”. W jej uroczystym otwarciu uczestniczył wojewoda małopolski Łukasz Kmita.

- Zobaczyć Kraków sprzed ponad 420 lat to bezcenne doświadczenie. Ta wyjątkowa podróż, która dokonuje się za sprawą prezentowanych na wystawie dzieł, to zaproszenie do bliższego poznania stolicy Małopolski i drogi, jaką podążała do czasów współczesnych. Serdecznie gratuluję Zamkowi Królewskiemu na Wawelu wystawy i życzę, aby trafiła do szerokiego grona – mówi wojewoda Łukasz Kmita.

Na ekspozycji, która dostępna będzie do 16 kwietnia 2023 r., znajduje się blisko czterdzieści eksponatów. Są wśród nich nieprezentowane dotąd na wystawach muzealnych takie dzieła jak między innymi pochodząca z kościoła św. Piotra „Ostatnia Wieczerza” czy „Wizja Świętej Jadwigi przed krucyfiksem” z kościoła św. Krzyża.

Ciekawym zabytkiem jest ołtarz Jakuba Mertensa, którego najważniejszą część stanowi Zwiastowanie, znajdujące się obecnie w Prałatówce przy kościele Mariackim. Wystawa obejmuje także eksponaty takie jak rysunek czy rzeźba z kości słoniowej wykonane ok. 1600 roku.

Zobaczyć można również dwie nastawy ołtarzowe o charakterze niderlandzkim pochodzące także z kościoła Mariackiego w Krakowie oraz kościoła oo. Dominikanów pod wezwaniem św. Jakuba w Sandomierzu, które powstały najpewniej w Krakowie.

– Pokazujemy dzieła z trudno dostępnych kolekcji i zbiorów, których zadaniem będzie poszerzenie kontekstu i zbudowanie obrazu zjawisk takich, jak drogi przenikania inspiracji niderlandzkich, powtarzalność rozwiązań formalnych i popularność motywów ikonograficznych, a także dzieł mistrzów niderlandzkich w Europie Środkowej XVI/XVII wieku – mówi Krzysztof Czyżewski, kustosz Zamku Królewskiego na Wawelu, pracujący nad scenariuszem ekspozycji wraz z profesorem Markiem Walczakiem, Dyrektorem Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Kuratorzy pragną również zwrócić uwagę na interesujące zjawisko przenikania rozwiązań niderlandzkich do Polski w XVII wieku na przykładzie dzieł niewielkich rozmiarów.

– Wykonywanych w różnych technikach artystycznych, np. rysunków (projekt wiszącego świecznika z figurką Matki Boskiej w zbiorach Biblioteki Narodowej w Warszawie, a także reliefów z kości słoniowej. Dziełem zupełnie wyjątkowym w skali nie tylko Polski jest naturalnej wielkości grupa Opłakiwania Chrystusa wyrzeźbiona w wosku, z kościoła w Górze Kalwarii – wymienia prof. Marek Walczak.

Więcej o samej wystawie: https://wawel.krakow.pl/wystawa-czasowa/jacob-mertens-i-malarstwo-krakowskie-okolo-roku-1600