Dobrowolnie stał się więźniem niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady Auschwitz, skąd następnie uciekł. Był autorem pierwszej tajnej noty na temat ludobójstwa w Auschwitz. Po wojnie został skazany przez władze komunistyczne na śmierć. Miejsca jego pochówku nigdy nie ujawniono. Mijają 73 lata od zamordowania rotmistrza Witolda Pileckiego.
– 25 maja 1948 roku władze komunistyczne wykonały wyrok śmierci na rotmistrzu Witoldzie Pileckim, który zapisał się w historii jako wielki Patriota i Bohater. Był jednym z najodważniejszych Polaków. Do Auschwitz trafił w czasie niezwykle trudnym, kiedy wycieńczeni więźniowie wykonywali zabójcze prace przy budowie obozu. Zorganizował tam ruch oporu. Dzięki niemu dowiedzieliśmy się o skali niemieckich okrucieństw w Auschwitz. Chociaż w PRL-u robiono wszystko, by pamięć o Nim zaginęła, my pamiętamy – mówi wojewoda małopolski Łukasz Kmita, który przy pomniku Witolda Pileckiego w krakowskim parku Jordana zapalił znicz w godzinę Jego śmierci.
Witold Pilecki urodził się 13 maja 1901 roku w Ołońcu w Rosji. Wychowywał się w Wilnie. Od najmłodszych lat angażował się w działalność patriotyczną.
„Służbę Polsce rozpoczął w czasie wojny z bolszewikami 1920 r. Walczył podczas kampanii wrześniowej 1939 r., a następnie w strukturach Polskiego Państwa Podziemnego” – czytamy na stronie Instytutu Pamięci Narodowej.
19 września 1940 r. – podając się za Tomasz Serafińskiego, ukrywającego się żołnierza – dobrowolnie poddał się aresztowaniu i wywózce do KL Auschwitz, skąd uciekł pod koniec kwietnia 1943 r. Służył w Armii Krajowej i brał udział w Powstaniu Warszawskim. W latach 1944-45 był w niewoli niemieckiej w oflagu VII A w Murnau. Po wyzwoleniu obozu dołączył do II Korpusu Polskiego we Włoszech. Na rozkaz gen. Władysława Andersa wrócił do Polski.
W 1947 roku trafił do aresztu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie. 25 maja 1948 roku został zamordowany na podstawie wyroku komunistycznego sądu. „Pomimo tortur, do końca życia zachował bohaterską postawę” – podaje IPN.
„Do roku 1989 wszelkie informacje o dokonaniach i losie Witolda Pileckiego podlegały w PRL ścisłej cenzurze. Miejsce jego pochówku do dziś pozostaje nieznane” – czytamy.
W 2006 roku Witold Pilecki został pośmiertnie odznaczony Orderem Orła Białego, a w 2013 r. awansowany do stopnia pułkownika.