1 kwietnia 2021 roku rozpocznie się Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2021. Spisowi będą podlegać obowiązkowo wszyscy mieszkańcy Polski. Informacje przekazywane w spisach powszechnych pozwalają zaktualizować wiedzę o naszym kraju i jego mieszkańcach.

  W jakim celu jest realizowany spis powszechny? Czy każdy mieszkaniec Małopolski musi się spisać i jak można to będzie zrobić? Jak przebiegają prace przygotowawcze w województwie małopolskim? Między innymi te kwestie wyjaśnili podczas briefingu prasowego wojewódzki komisarz spisowy i wojewoda małopolski Łukasz Kmita oraz zastępca wojewódzkiego komisarza spisowego i dyrektor Urzędu Statystycznego w Krakowie Agnieszka Szlubowska. 

Statystyka: skarbnica wiedzy 

- Zachęcam wszystkich mieszkańców Małopolski, aby nie zwlekali i od razu wzięli udział w Narodowym Spisie Powszechnym Ludności i Mieszkań 2021. Ten spis odpowie na szereg nurtujących nas pytań dotyczących m.in. demografii. To wielkie wyzwanie dla Głównego Urzędu Statystycznego. Ze swojej strony wszystkim rachmistrzom spisowym dziękuję za zaangażowanie w to wspólne dzieło, jakim niewątpliwie jest spis powszechny. Dziękuję również pracownikom krakowskiego Urzędu Statystycznego, którzy opracowują dane dotyczące Małopolski. Wykonywana przez Państwa praca staje się dla nas wszystkich skarbnicą wiedzy z niezliczonych obszarów – podkreśla wojewoda małopolski Łukasz Kmita.

Sto lat od pierwszego Powszechnego Spisu Ludności w Rzeczypospolitej Polskiej 

Rys historyczny poprzednich spisów ludności przypomniała dyrektor US w Krakowie Agnieszka Szlubowska.

- Tegoroczny spis przypada w wyjątkowym momencie, w stulecie Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności w Rzeczypospolitej Polskiej, który został przeprowadzony 30 września 1921 r. Sto lat temu na pierwszy spis powszechny w niepodległej II Rzeczypospolitej czekali niemal wszyscy, aby poznać stan naszego kraju w pierwszych latach po odzyskaniu niepodległości. Spis był dużym wyzwaniem dla istniejącego zaledwie od 1918 roku Głównego Urzędu Statystycznego, odpowiedzialnego za przygotowanie merytoryczne i organizacyjne tego przedsięwzięcia, a do jego realizacji zaangażowano około 70 tys. komisarzy spisowych, kadrę referentów spisowych i przedstawicieli lokalnej władzy – mówiła dyrektor A. Szlubowska.

A w roku 2021… 

- W 2021 r. za przeprowadzenie spisu również odpowiada Główny Urząd Statystyczny, a do jego realizacji zostanie zatrudnionych 16 tys. rachmistrzów spisowych w całym kraju, rzesza pracowników urzędów statystycznych i gminnych biur spisowych. Sto lat temu liczba ludności Polski wynosiła blisko 26 milionów, a szczegółowe wyniki spisu zostały opublikowane między innymi w 29-tomowej serii „Statystyka Polski”. Dzisiaj nasz kraj liczy ponad 38 milionów osób, obowiązkową formą spisu jest samospis z wykorzystaniem nowoczesnej aplikacji, a wyniki spisu będzie można pobrać na urządzenia mobilne w postaci interaktywnych wykresów i map ze strony internetowej Głównego Urzędu Statystycznego. Mam nadzieję, że wszyscy mieszkańcy województwa małopolskiego wezmą udział w spisie, rozumiejąc, że to nie tylko prawny obowiązek, ale również powinność obywatelska – akcentowała dyrektor Urzędu Statystycznego w Krakowie.

9 marca – Dzień Statystyki Polskiej  

9 marca – jako upamiętnienie dnia uchwalenia przez Sejm Czteroletni pierwszego na ziemiach polskich Spisu Powszechnego – obchodzimy Dzień Statystyki Polskiej.

- Z tej okazji składam podziękowania Pracownikom Urzędu Statystycznego w Krakowie, wszystkim respondentom, jednostkom administracji rządowej i samorządowej, uczelniom i szkołom wyższym oraz wszystkim partnerom i sympatykom statystyki małopolskiej za doskonałą współpracę – podkreśla dyrektor A. Szlubowska. 

- Przy okazji Dnia Statystyki Polskiej pragnę serdecznie podziękować Pani Dyrektor za doskonałą współpracę, którą będziemy się starali w najbliższym czasie jeszcze poszerzać. Życzę wszystkim, którzy zajmują się statystyką, aby czerpali satysfakcję z wykonywania tak ważnej dla naszego województwa i kraju pracy. Gromadzone i opracowywane przez Państwa dane są niezwykle istotne pod kątem choćby analizy zmian zachodzących w gospodarce czy życiu społecznym – podsumowuje wojewoda małopolski Łukasz Kmita.  

Bezcenne dane 

Dane pozyskane podczas spisu zostaną wykorzystane do tworzenia założeń polityk publicznych, które państwo i władze samorządowe prowadzą w różnych sferach życia społecznego i gospodarczego.

  Główne cele spisu to między innymi:  

• zaspokojenie potrzeb informacyjnych kraju, zwłaszcza zebranie informacji, których nie można uzyskać z innych źródeł,

• dostarczenie pełnej informacji o liczbie i strukturach demograficzno-społecznych i ekonomicznych ludności, gospodarstw domowych i rodzin zamieszkujących lub przebywających w Polsce oraz o wielkości zasobów budynkowo-mieszkaniowych, o ich jakości i wykorzystaniu,

• zebranie informacji niezbędnych do zabezpieczenia potrzeb międzynarodowych,

• możliwie szeroka charakterystyka zmian, jakie zaszły w okresie 2011 – 2021 w podstawowych strukturach demograficzno-społecznych ludności, gospodarstw domowych i rodzin oraz zmian w wielkości i standardzie zasobów mieszkaniowych,

• punkt wyjścia do prowadzenia przyszłych, ukierunkowanych tematycznie badań, pozwalających na delimitację obszarów ze względu na zasięg przestrzenny niektórych zjawisk np. lokalizację rynków pracy, zakres oddziaływania miast, obszary ubóstwa itp.

Dzięki spisom powszechnym zbierane są przekrojowe dane o stanie i strukturze ludności według ustalonych cech demograficznych i społeczno-zawodowych. Pytania, na które trzeba będzie odpowiedzieć, dotyczą m.in. płci, wieku, stanu cywilnego, wykształcenia, zawodu, aktywności ekonomicznej czy migracji. W spisie pojawią się również pytania na temat naszych zasobów mieszkaniowych, a więc o metraż czy sposób ogrzewania. W przypadku wielu cech demograficzno-społecznych, jak np. wyznanie, narodowość czy stopień niepełnosprawności, spisy powszechne są jedynym źródłem danych.

Start 1 kwietnia 

Poczynając od 1 kwietnia, każdy będzie mógł spisać się samodzielnie przez Internet, w najdogodniejszym dla siebie miejscu i czasie, wypełniając aplikację, dostępną pod adresem: spis.gov.pl. Logowanie do aplikacji będzie możliwe między innymi przez Profil Zaufany i systemy informatyczne banków. Aplikacja spisowa została przetestowana w spisie próbnym, który miał miejsce w kwietniu 2020 r. w wybranych gminach w Polsce (w Małopolsce była to gmina Jabłonka).

Osoby niemające dostępu do Internetu będą mogły spisać się samodzielnie w gminnych biurach spisowych zlokalizowanych w urzędach gmin lub w wojewódzkim biurze spisowym w Urzędzie Statystycznym w Krakowie. 

Jeśli ktoś obawia się, że nie będzie w stanie spisać się samodzielnie przez Internet, powinien skontaktować się z infolinią spisową, dzwoniąc pod numer telefonu 22 279 99 99. 

 Z osobami, które nie spiszą się samodzielnie, będą kontaktować się rachmistrzowie spisowi przede wszystkim telefonicznie, chociaż niewykluczone będą wywiady bezpośrednie z zachowaniem reżimu sanitarnego, pod warunkiem że pozwoli na to sytuacja epidemiczna. 

W województwie małopolskim będzie pracowało 1,4 tys. rachmistrzów spisowych, którzy przez cały marzec uczestniczą w szkoleniach prowadzonych zdalnie przez trenerów z Urzędu Statystycznego w Krakowie. Zainteresowanie pracą rachmistrza było bardzo duże. W naborach prowadzonych przez urzędy gmin w samej Małopolsce zgłosiło się blisko 3 tys. chętnych.