Gdy 2 kwietnia 2020 roku został potwierdzony pierwszy przypadek koronawirusa w małopolskim domu pomocy społecznej, z niepokojem, ale i ze szczególną uwagą śledziliśmy raporty ilustrujące rozwój sytuacji. Swe wyjątkowo nieprzewidywalne oblicze COVID-19 pokazał w listopadzie. Były dni, gdy liczba zakażonych mieszkańców DPS-ów przekraczała 1000.

Wydaje się, że ten trudny czas mamy już za sobą. Sytuacja w małopolskich domach pomocy społecznej obecnie jest stabilna. Nie ma nowych zakażeń lub są to pojedyncze przypadki. A dziś – 18 stycznia – DPS-y wkraczają w zupełnie nowy etap walki z koronawirusem: oto rozpoczęły się szczepienia pensjonariuszy, dzięki którym zyskają oni pełną ochronę przed COVID-19.

Szczepionka: oddech ulgi
- Wiem, że dziś bliscy mieszkańców domów pomocy społecznej, jak i sami mieszkańcy poczują oddech ulgi. Szczepionka przeciwko COVID-19 jest niezwykle istotna dla osób starszych i schorowanych. Właśnie tę grupę chcemy szczególnie chronić. Dlatego szczepienie podopiecznych domów pomocy społecznej jest realizowane przez polski rząd w pierwszym etapie Narodowego Programu Szczepień. Mamy gotowe listy pensjonariuszy DPS-ów i placówek opieki całodobowej, którzy wyrazili chęć zaszczepienia się. Akcja szczepionkowa w tej grupie rozpoczyna się dziś i potrwa do 22 stycznia. Zainteresowanie szczepieniami wyraziło ponad 70% mieszkańców małopolskich DPS-ów i ponad 85% podopiecznych placówek całodobowej opieki – mówił wojewoda małopolski Łukasz Kmita na briefingu. Uczestniczył w nim również dyrektor Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie Jacek Kowalczyk.

Szczepienia w miejscach pobytu
W Małopolsce funkcjonują 93 domy pomocy społecznej i 52 placówki opieki całodobowej, w których przebywa łącznie ponad 9 100 podopiecznych. Większość z nich – blisko 6,6 tysiąca mieszkańców – zadeklarowało wolę zaszczepienia się przeciw COVID-19.

Żeby otrzymać szczepionkę, nie będą oni musieli opuszczać placówek. Zorganizowane zostaną dla nich mobilne punkty szczepień. Będą to zarówno punkty z Podstawowej Opieki Zdrowotnej, które opiekują się danym domem, jak i – w przypadku braku POZ – mobilne punkty ze szpitala węzłowego.

Domy pomocy społecznej w centrum uwagi
Od początku trwania pandemii wirusa SARS-CoV-2 w Małopolsce służby Wojewody Małopolskiego na bieżąco monitorują sytuację w domach pomocy społecznej.

- Ochrona osób w podeszłym wieku jest jednym z priorytetów polskiego rządu. Od początku epidemii do Domów Pomocy Społecznej skierowaliśmy znaczne środki. Przekazaliśmy ogromną ilość płynów dezynfekujących, maseczek ochronnych, kombinezonów i innych środków ochrony osobistej. Przyznaliśmy też DPS-om rezerwy celowe, które umożliwiły otrzymywanie przez ich pracowników dodatkowych środków finansowych. Jedną z pozostałych inicjatyw, które polski rząd podjął w trosce o mieszkańców tych placówek, było przekazanie pulsoksymetrów i testów antygenowych. Tylko w naszym województwie do DPS-ów zostało rozdysponowanych blisko 7 tysięcy testów antygenowych i tysiąc pulsoksymetrów – mówi wojewoda małopolski Łukasz Kmita.

W okresie pandemii na wsparcie samorządów prowadzących domy pomocy społecznej oraz dla samych placówek polski rząd przeznaczył ponad 600 mln złotych w skali kraju. Środki te zostały przeznaczone na zabezpieczenie ciągłości działalności, a także zatrudnienie pracowników wspomagających i dodatkowe wynagrodzenia dla zatrudnionego personelu. Dotacje dla województwa małopolskiego w roku 2020 wyniosły blisko 12 mln złotych.

Aby jeszcze dodatkowo wesprzeć domy pomocy społecznej, na początku listopada 2020 roku wojewoda małopolski Łukasz Kmita zawarł umowę z Fundacją Służby Ratunkowe RP – Zintegrowana Służba Ratownicza. Dzięki temu placówki, w których pojawiało się zakażenie, otrzymywały specjalistyczną pomoc polegającą m.in. na wyznaczaniu stref bezpieczeństwa i punktów dekontaminacji, dezynfekcji budynków czy wsparciu psychologicznym. Z pomocy Fundacji skorzystało 17 domów pomocy Społecznej z naszego województwa. Wojewoda małopolski Łukasz Kmita przeznaczył na ten cel 120 tys. złotych.

Pandemia w domach pomocy społecznej w Małopolsce
Pandemia dotknęła w Małopolsce blisko 90% domów pomocy społecznej, choć skala zakażeń była zróżnicowana w poszczególnych placówkach. Koronawirusem zakaziło się blisko 37% mieszkańców i ponad 24% pracowników DPS-ów. 13 listopada 2020 r. odnotowano najwyższą liczbę zakażonych domów pomocy społecznej (57 jednostek), a 12 listopada 2020 r. – najwyższą liczbę zakażonych mieszkańców DPS (1051 osób). W ostatnim raporcie, który opracowaliśmy (stan na 16 stycznia 2021 r.), nie notujemy zakażeń wśród mieszkańców DPS-ów. Zakażenie występuje tylko w jednej placówce (zakażony jest jeden pracownik).

- Małopolskie domy pomocy społecznej mają za sobą długie miesiące walki z koronawirusem. Wszyscy znaleźliśmy się w zupełnie nowej sytuacji. Epidemia wymagała zastosowania zupełnie nowych środków także w tych placówkach. Nie ustajemy w działaniach, których podstawowym celem jest dobro i bezpieczeństwo ich mieszkańców. Szczepionka daje nadzieję na powrót do normalności w DPS-ach, co jest tam szczególnie istotne i wyczekiwane – podsumowuje dyrektor Wydziału Polityki Społecznej Jacek Kowalczyk.