Przygotowanie Małopolski do nadchodzącej zimy było tematem zwołanego przez wojewodę małopolskiego Łukasza Kmitę posiedzenia Wojewódzkiego Zespołu Zarządzania Kryzysowego. W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele służb, inspekcji, straży i instytucji odpowiedzialnych za bezpieczne funkcjonowanie województwa w warunkach zimowych.

Wśród najważniejszych tematów znalazła się organizacja zimowego utrzymania dróg i infrastruktury kolejowej oraz odśnieżania obiektów, zwłaszcza wielkopowierzchniowych konstrukcji dachowych. Omówiono również kwestie związane z pomocą społeczną, zwłaszcza wsparciem dla osób samotnych, w podeszłym wieku i bezdomnym. Swoje najważniejsze zadania przedstawiła Policja, Państwowa Straż Pożarna (m.in. w obszarze współpracy z jednostkami ratownictwa medycznego oraz pomocy społecznej), Straż Graniczna (m.in. w obszarze współpracy z TOPR i GOPR). Zakres pomocy w ekstremalnych warunkach zimowych przedstawiło Wojsko. Przedstawiono również informacje na temat funkcjonowanie placówek oświatowych, opieki nad zwierzętami, a także zabezpieczenia dostaw prądu oraz gotowości urządzeń hydrotechnicznych do pracy w warunkach zimowych.

Przedstawiciele poszczególnych służb złożyli na ręce wojewody Łukasza Kmity raporty z dotychczasowych przygotowań, podkreślając zarazem gotowość do dalszych wzmożonych działań w sytuacjach nieprzewidzianych.

- Najważniejsze dla mnie jest zdrowie i bezpieczeństwo Małopolan. Dziękuję wszystkim służbom, które stoją na jego straży. Zbliża się okres zimowy, a z nim niskie temperatury. Nie pozostańmy obojętni na los drugiego człowieka. Zwróćmy uwagę na osoby starsze i bezdomne, które w tym trudnym okresie wymagają dodatkowego zainteresowania. Każdy z nas powinien zareagować, gdy widzi osoby znajdujące się w trudnej sytuacji czy potrzebujące uwagi. Jak co roku przy Wojewódzkim Centrum Zarządzania Kryzysowego uruchomiona została całodobowa infolinia pod numerem 987, za pośrednictwem której można uzyskać pomoc lub zgłosić informację o osobie mogącej jej potrzebować – mówi wojewoda Łukasz Kmita.

Pomoc potrzebującym
Małopolska Policja każdego roku w okresie jesienno-zimowym podejmuje szereg działań mających na celu ograniczenie negatywnych skutków zjawiska bezdomności, zwłaszcza w odniesieniu do sytuacji mogących skutkować ewentualnym zgonem osoby bezdomnej w wyniku wychłodzenia organizmu. Są to działania o charakterze profilaktycznym, opiekuńczym i informacyjnym. Polegają one m.in. na rozpoznaniu miejsc grupowania się osób bezdomnych i współpracy z władzami samorządowymi oraz instytucjami pomocowymi.

Gminy w naszym województwie, w ramach przygotowań do sezonu zimowego 2020/2021, podjęły działania analogiczne do podejmowanych w ubiegłych latach, m.in. dystrybuując ulotki kierowane do osób starszych, samotnych, niepełnosprawnych informujące o zagrożeniu. Skierowano również apele do mieszkańców z prośbą o zgłaszanie do siedziby ośrodków pomocy  społecznej przypadków osób bezdomnych lub najuboższych wymagających pomocy.

Pomoc osobom bezdomnych w Małopolsce:

• liczba gmin, które zabezpieczają miejsca schronienia dla mieszkańców gminy, zgodnie z ustawą o pomocy społecznej: 159;
• liczba zabezpieczonych miejsc schronienia : 965, w tym: 565 miejsc w 31 schroniskach dla osób bezdomnych (120 gmin), 94 miejsca w 12 schroniskach dla osób bezdomnych z usługami opiekuńczymi (16 gmin), 262 miejsca w 10 noclegowniach (43 gminy), 44 miejsca w 4 ogrzewalniach (8 gmin);
• miejsca zabezpieczono w 22 placówkach zlokalizowanych na terenie województwa małopolskiego oraz w 25 placówkach spoza terenu województwa;
• 12 gmin jest podmiotem prowadzącym placówkę (Andrychów, Brzesko, Brzeszcze, Oświęcim, Chrzanów, Gorlice, Kęty, m. Kraków, m. Oświęcim, Szczawnica, Zakopane, Chrzanów), a 2 gminy mają zawarte porozumienie międzygminne dotyczące zapewnienia schronienia dla mieszkańców (Libiąż i Trzebinia);
• 3 gminy zlecają realizację zadania w oparciu o art. 25 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (m. Kraków, m. Tarnów, m. Nowy Sącz);
• 142 gminy wykupują miejsca tymczasowego schronienia (w oparciu o ustawę z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych).

Małopolskie gminy przygotowały m.in. pomoc w formie gorącego posiłku, zapewnienia niezbędnej odzieży, dofinansowania do zakupu opału, koców, śpiworów, a także udzielania pomocy medycznej i pielęgniarskiej oraz bezpłatnego zaopatrzenia w leki i materiały medyczne dla osób bezdomnych i ubogich. W związku z pandemią gminy przygotowały zaopatrzenie dla osób przebywających w schroniskach w maseczki, rękawiczki jednorazowe oraz środki do dezynfekcji.

Nieoceniona pomoc jak co roku napływa z Kościoła katolickiego, organizacji pozarządowych oraz podmiotów leczniczych. 20 gmin wspiera finansowo organizacje działające w sferze pomocy osobom bezdomnym w ramach działalności charytatywnej (prowadzenie noclegowni i schroniska, redystrybucja żywności, prowadzenie kuchni, świadczeniu doraźnej pomocy medycznej i przedmedycznej oraz bezpłatnym zaopatrzeniu w leki i materiały medyczne, zapewnieniu możliwości dokonywania zabiegów higienicznych).

Na terenie 15 gmin działają organizacje pozarządowe prowadzące 63 placówki oferujące pomoc, w tym osobom bezdomnym (m.in. 10 „przytulisk”, 25 jadłodajni, 9 łaźni, 7 przychodni dla osób bezdomnych i nieubezpieczonych, 8 punktów medycznych, w tym 2 apteki darów leków i opatrunków, 20 punktów wydawania ubrań, 33 punktów wydawania żywności i inne).

Małopolskie gminy przygotowały również w tym roku pomoc dla osób samotnych, w podeszłym wieku, chorych i niepełnosprawnych, m.in. w formie w formie usług opiekuńczych (w razie potrzeby świadczenie tych usług w soboty, niedziele i święta), działań pracowników socjalnych czy dostarczania paczek żywnościowych.

Zimowe utrzymanie dróg
Śnieżyce, oblodzenia czy szadź to tylko niektóre ze zjawisk pogodowych występujących w okresie zimowym. Po małopolskich drogach krajowych i wojewódzkich będzie jeździło łącznie ponad 340 jednostek gotowych do pracy w trudnych warunkach atmosferycznych.
W dyspozycji Generalnej Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Krakowie od 1 listopada znajduje się łącznie 209 jednostek sprzętu:

• 149 posypywarek opłużonych,
• 5 pługów wirnikowych (+2 w rezerwie),
• 1 unimog (solarka opłużona w rezerwie),
• 8 równiarek,
• 44 jednostki do odśnieżania chodników.

Zarząd Dróg Wojewódzkich natomiast do realizacji zadań związanych z zimowym utrzymaniem dróg wojewódzkich przeznaczył 134 jednostki (piaskarki, solanki, pługi, ładowarki, sprzęt do odśnieżania chodników), a łączna ilość zgromadzonych materiałów (sól drogowa, materiał uszorstniający, solanka ) do utrzymania standardów zimowych to ponad 20 tysięcy ton.

Apele Straży Pożarnej
Nasz dom jest miejscem, w którym każdy z nas czuje się najbezpieczniej. To jednak właśnie tam ginie największa liczba osób, a ofiarami pożarów są najczęściej ich sprawcy. Do pożarów najczęściej dochodzi w wyniku wad albo niewłaściwej eksploatacji urządzeń grzewczych, elektrycznych i gazowych. W okresie grzewczym wzrasta ryzyko powstania pożarów i zatruć tlenkiem węgla w budynkach mieszkalnych. Źródłem emisji tlenku węgla są urządzenia grzewcze opalane drewnem, węglem, gazem, olejem opałowym.

Dlatego Straż Pożarna nieustająco apeluje o rozwagę i ostrożność. Prowadzona jest też akcja „Czujka na straży Twojego bezpieczeństwa”. To działania informacyjne i ostrzegawcze w ramach ogólnopolskiej kampanii edukacyjno-informacyjnej na temat zagrożeń związanych z możliwością powstania pożarów w mieszkaniach lub domach jednorodzinnych oraz zatruciem tlenkiem węgla. Państwowa Straż Pożarna rekomenduje instalowanie czujek tlenku dymu i tlenku węgla. Przypomina również o obowiązku właściwego utrzymania stanu technicznego czujek tlenku dymu i tlenku węgla (m.in. wymianę baterii). Osobom starszym strażacy gotowi są pomóc w zamontowaniu danej czujki lub wymianie w nich baterii.

Obowiązek odśnieżania obiektów budowlanych
Małopolski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w Krakowie przypomina, że zgodnie z przepisami Prawa budowlanego właściciel lub zarządca obiektu budowlanego, zobowiązany jest zapewnić bezpieczne użytkowanie obiektu w razie wystąpienia czynników zewnętrznych oddziałujących na obiekt, związanych z działaniem człowieka lub sił natury, m.in. takich jak intensywne opady atmosferyczne. Tym samym odśnieżanie dachów obiektów należy do ustawowych obowiązków właścicieli lub zarządców tychże obiektów. Organy nadzoru budowlanego w ramach posiadanych kompetencji dokonują jedynie kontroli wykonywania tych obowiązków przez właściciela lub zarządcę obiektu budowlanego.

Ponadto przepis ustawy Prawo budowlane wskazuje, że budynki o powierzchni zabudowy przekraczającej 2000 m2 oraz innych obiektów budowlanych o powierzchni dachu przekraczającej 1000 m2 podlegają kontrolom okresowym dwa razy w roku do 31 maja i do 30 listopada obejmującym szereg aspektów związanych z bezpiecznym użytkowaniem tychże obiektów.