To miał być cios w polską inteligencję, w polskie elity… 6 listopada 1939 roku na żądanie gestapo w Collegium Novum zostaje zorganizowane zebranie, na którym profesorowie mają zostać zapoznani z niemiecką wizją polskiego szkolnictwa wyższego. 183 krakowskich profesorów i wykładowców zostaje jednak brutalnie aresztowanych, a później wywiezionych do obozów koncentracyjnych, gdzie wielu z nich straci życie… Te wydarzenia przechodzą do historii jako „Sonderaktion Krakau” i są jednym z przykładów prześladowań, które dotknęły Polaków podczas II wojny światowej.

- Polacy musieli się zmierzyć w 1939 roku z okrucieństwem, bezwzględnością i wyrachowaniem. Niemiecka i sowiecka agresja były wymierzone w filary polskości: w polskich uczonych, polskie Wojsko, polskie duchowieństwo. Kraków – dumne miasto nauki – przechowuje pamięć o „Sonderaktion Krakau”. Obchodząc Akademicki Dzień Pamięci, oddajemy hołd ofiarom tamtych trudnych wrześniowych wydarzeń: Bohaterom polskiej nauki. Tym wszystkim, którzy – jak można by powiedzieć, posługując się sentencją Horacego – „mieli odwagę być mądrym”; którzy za służbę polskiej nauce zostali tak dotkliwie ukarani – mówi wojewoda małopolski Łukasz Kmita.