Do największej liczby wypadków z udziałem pieszych dochodzi paradoksalnie w rejonie „pasów”. Lustracje tych miejsc wykazały, że priorytetową kwestią mającą wpływ na poprawę bezpieczeństwa tych niechronionych użytkowników dróg jest poprawa oświetlenia na przejściach dla pieszych. Małopolska policja zainicjowała szereg przedsięwzięć w tym zakresie prowadzonych wspólnie z zarządcami dróg i samorządowcami.
Dziś wieczorem w miejscowości Zederman (gm. Olkusz) przy przejściu dla pieszych na drodze krajowej nr 94 odbyła się konferencja prasowa poświęcona poprawie bezpieczeństwa niechronionych uczestników ruchu poprzez doświetlanie przejść dla pieszych, na której zaprezentowano dotychczasowe działania w tym względzie. W spotkaniu uczestniczyli m.in.: Andrzej Adamczyk – minister infrastruktury, przewodniczący Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, Piotr Ćwik – wojewoda małopolski, Łukasz Smółka – wicemarszałek województwa małopolskiego, przewodniczący Wojewódzkiej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, insp. Rafał Leśniak – zastępca komendanta wojewódzkiego Policji w Krakowie oraz przedstawiciele zarządców dróg i samorządów.
Jako pierwszy glos zabrał minister Andrzej Adamczyk. Zwrócił uwagę na odczuwalny wpływ doświetlania przejść dla pieszych na poprawę bezpieczeństwa na drogach krajowych i samorządowych. Wyraził nadzieję, że wytyczne Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego o tym jakim wymogom powinny odpowiadać przedmiotowe instalacje oświetleniowe będą szeroko stosowane. Minister apelował do zarządców dróg samorządowych o udział w szkoleniach Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego w zakresie instancji i doświetlenia przejść. Zapewnił, taka instalacja jak ta w podolkuskim Zedermanie będzie stosowana jak najszerzej i Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad będzie chciała objąć tym systemem jak najwięcej przejść.
Następnie głos zabrał wojewoda małopolski Piotr Ćwik, który ocenił opisane działania jako kolejny przykład dobrej współpracy między administracją rządową i samorządową, która służy bezpieczeństwu mieszkańców.
Łukasz Smółka – wicemarszałek województwa małopolskiego powiedział, iż samorząd aktywnie włącza się do współpracy w programie finansowania przejść dla pieszych na drogach wojewódzkich, powiatowych i gminnych wskazując przeznaczone na to kwoty. Podziękował za dobrą współpracę Małopolskiej Policji.
Starosta krakowski Wojciech Pałka oświadczył, iż samorządy szczebla powiatowego realizują wytyczne Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego podając przykład wzorcowego przejścia dla pieszych jakie uruchomiono w powiecie krakowskim na rozpoczęcie bieżącego roku szkolnego. Dodał, że finansowanie przejść jest możliwe dzięki środkom z Funduszu Dróg Samorządowych.
Głos zabrał również burmistrz Olkusza, Roman Piaśnik dziękując wszystkim podmiotom biorącym udział w omawianym przedsięwzięciu za skuteczne działania.
Następnie inspektor Rafał Leśniak zastępca komendanta wojewódzkiego Policji w Krakowie przytoczył statystyki policyjne oraz genezę i przebieg akcji doświetlania przejść dla pieszych. Wskazał na współpracę w tym zakresie z Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad Oddział Kraków (drogi krajowe) oraz Urzędem Marszałkowskim Województwa Małopolskiego (drogi wojewódzkie, powiatowe i gminne) i samorządami gminnymi. W tym roku obchodzona jest 100. rocznica powołania Policji Państwowej. Aby to uczcić dążyliśmy do tego aby zostało doświetlonych co najmniej 100 przejść dla pieszych. Dzięki współpracy wielu instytucji, działań organizacyjnych i sfinansowania przedsięwzięcia, możliwe będzie w tym roku doświetlenie znacznie większej ilości. W wyniku przedmiotowych działań w 2019 roku na terenie województwa małopolskiego doświetlonych zostanie ponad 200 przejść dla pieszych na ciągach dróg krajowych, wojewódzkich, powiatowych i gminnych (pod tym względem Małopolska pełni rolę wiodącą w kraju a łączna kwota jak w tym roku jaka została na to przeznaczona to ok. 7 mln złotych).
Na zakończenie konferencji minister Adamczyk skierował na ręce komendanta Leśniaka podziękowania za uwzględnienie potrzeby likwidacji największych zagrożeń w ruchu drogowym i doskonały przykład współpracy z samorządem i zarządcami dróg na wszystkich poziomach.
Geneza przedsięwzięcia
Z analizy przyczyn wypadków drogowych spowodowanych przez kierujących wobec pieszych wynika, że największe zagrożenie dla pieszych uczestników ruchu występuje w rejonie ”pasów”. To tu dochodzi do największej liczby zdarzeń drogowych z ich udziałem, w tym wypadków ze skutkiem śmiertelnym. Przeprowadzone przez policjantów i przedstawicieli zarządców dróg lustracje oznakowania i oświetlenia przejść dla pieszych wykazały, że priorytetową kwestią mającą wpływ na poprawę bezpieczeństwa pieszych jest poprawa oświetlenia w rejonie „pasów”.
Dzięki współpracy wielu instytucji, działań organizacyjnych i sfinansowania przedsięwzięcia, możliwe było doświetlenie kolejnych przejść dla pieszych na ciągach dróg krajowych, wojewódzkich, powiatowych i gminnych. Po tym względem Małopolska pełni rolę wiodącą w kraju (na konferencji zostaną zaprezentowane m.in. dane dotyczące ilości doświetlonych przejść w 2019 roku).
W Małopolsce w latach 2014 i 2015 liczba zabitych pieszych stanowiła blisko połowę wszystkich ofiar wypadków ze skutkiem śmiertelnym. Analiza wypadków drogowych spowodowanych przez kierujących wobec pieszych zaistniałych w ubiegłym roku potwierdziła, że największe zagrożenie dla pieszych uczestników ruchu występuje w rejonie przejść dla pieszych. Do większości ilości zdarzeń drogowych z udziałem pieszych - w tym wypadków ze skutkiem śmiertelnym - dochodziło w 2018 roku w rejonie przejść dla pieszych (tabela, wykres).
Zintensyfikowano zatem działania inżynieryjne ukierunkowane na poprawę bezpieczeństwa niechronionych uczestników ruchu. Instytucje zajmujące się bezpieczeństwem w ruchu drogowym rozpoczęły intensywne prace nad rozwiązaniem problemu zagrożenia wypadkami niechronionych uczestników ruchu na przejściach dla pieszych, jak również wypracowaniem metod przeciwdziałania temu zjawisku.
Z inicjatywy Wydziału Ruchu Drogowego Komendy Wojewódzkiej Policji w Krakowie przeprowadzono kompleksową lustrację oznakowania i oświetlenia przejść dla pieszych na ciągach dróg krajowych, wojewódzkich i powiatowych. Zostały one zrealizowane przez policjantów wspólnie z przedstawicielami zarządców dróg (GDDKiA, ZDW, starostowie) oraz samorządu lokalnego szczebla gminnego. W lustracji zwrócono szczególną uwagę na:
1. oświetlenia przejść dla pieszych; zastosowanie lamp oświetlenia ulicznego bezpośrednio przed „pasami” po obu stronach drogi zapewnia właściwą widoczność pieszych znajdujących się na przejściu lub w jego otoczeniu
2. zastosowania urządzeń brd w ich rejonie; montaż barierek, ogrodzeń segmentowych, słupków blokujących
3. sprawdzenie warunków widoczności na zatrzymanie; poprzez np. likwidację przeszkody np. zakrzewienia, na łukach ograniczających widoczność
4. zasadność lokalizacji przejść dla pieszych ze względu np. znikome natężenie ruchu pieszego czy w miejscach gdzie występuje jednostronny chodnik itp.
Analiza wyników lustracji wykazała, że priorytetową kwestią mającą wpływ na bezpieczeństwo niechronionych uczestników ruchu jest poprawa oświetlenia w rejonie przejść dla pieszych.
W porozumieniu z zarządcami dróg podjęto decyzję o obligatoryjnym zastosowaniu dedykowanego oświetlenia przy lokalizacji nowych przejść dla pieszych na ciągach dróg krajowych i wojewódzkich. Oświetlenie takie jest zalecane przez Krajową Radę Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego.
Tekst i zdjęcia: Komenda Wojewódzka Policji w Krakowie