- Wsparcie osób niepełnosprawnych powinno obejmować aspekt społeczny, zawodowy i zdrowotny. Takie wieloaspektowe i kompleksowe spojrzenie uwzględnia uruchomiony z początkiem roku Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych. To konkretne narzędzie budowania integracji społecznej oparte na zrozumieniu potrzeb zarówno niepełnosprawnych, jak i ich bliskich. Przełamywanie barier to przy tym wspólne zadanie rządu i samorządu – mówił wojewoda małopolski Piotr Ćwik na briefingu prasowym.

Był on poświęcony wynikom naboru do programów „Opieka wytchnieniowa” oraz „Usługi opiekuńcze dla osób niepełnosprawnych” w Małopolsce. To m.in. one współtworzą Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych. Omówiono również zasady właśnie uruchomionego naboru do programu „Centra opiekuńczo-mieszkalne” – kolejnego komponentu SFWON. W briefingu uczestniczył także dyrektor Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie Jacek Kowalczyk. 

Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych 

Zgodnie z ustawą z 23 października 2018 roku o SFWON środki Funduszu zostaną przeznaczone na realizację:

- programów rządowych i resortowych, w tym obejmujących realizację zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego w zakresie wsparcia osób niepełnosprawnych;

- zadań związanych z promowaniem i wzmacnianiem systemu wsparcia osób niepełnosprawnych;

- zadań z zakresu innowacyjnych rozwiązań polegających na wsparciu osób niepełnosprawnych.

31 stycznia 2019 roku minister rodziny, pracy i polityki społecznej Elżbieta Rafalska ogłosiła plan działania na rzecz wsparcia osób niepełnosprawnych na rok 2019. W sumie to dziesięciopunktowy program wsparcia osób niepełnosprawnych – opiewający na kwotę 647 mln złotych i obejmujący trzy główne filary: usługi opiekuńcze, zapewnienie odpowiednich warunków mieszkaniowych oraz asystencję.  

- Programy te są ważne, by zapewnić niepełnosprawnym i ich rodzinom godne i spokojne życie, by niepełnosprawność nie wykluczała nikogo z życia codziennego. To konkretna praca, którą trzeba wykonać, ale praca, której efektem jest lepsza jakość życia niepełnosprawnych – podkreśla dyrektor Jacek Kowalczyk. 

Plan działania na 2019 rok 

Obejmuje on:

• pakiet trzech programów, których celem jest zapewnienie odpowiednich usług opiekuńczych:

- Usługi opiekuńcze dla osób niepełnosprawnych,

- Opieka Wytchnieniowa,

- Opieka nad osobami niepełnosprawnymi;

• pakiet trzech programów pn. „Mój dom”, których nadrzędnym celem jest zapewnienie odpowiednich warunków mieszkaniowych dla osób niepełnosprawnych, tj.:  

- Centra Opiekuńczo-Mieszkalne,

- Budynki bez barier,

- Mieszkania bez barier;

• asystent osobisty osoby niepełnosprawnej, czyli wprowadzenie usługi ukierunkowanej na umożliwienie osobom niepełnosprawnym prowadzenie niezależnego życia;

• specjalne świadczenia medyczne Narodowego Funduszu Zdrowia dla osób niepełnosprawnych z zakresu rehabilitacji oraz dostępu do wyrobów medycznych;

• dostępne parki narodowe, czyli finansowanie likwidacji barier i udostępnienia dla osób niepełnosprawnych 8 parków narodowych, celem zapewnienia im realnej możliwości dostępu do turystyki i aktywności fizycznej.

• Działania cyfrowe – m.in. dostosowanie stron lub aplikacji internetowych w ramach jednego punktu dostępu do informacji i e-usług państwa oraz wsparcie działań umożliwiający dostęp osób niepełnosprawnych do usług dostępu do szybkiego Internetu.

W 2019 roku zostały już uruchomione dwa programy resortowe, a jeden będzie realizowany od 1 lipca 2019 r.  

Usługi opiekuńcze dla osób niepełnosprawnych – edycja 2019  

Program ten ma na celu poprawę jakości świadczonych usług opiekuńczych oraz zwiększenie dostępności do usług opiekuńczych dla osób niepełnosprawnych posiadających stosowne orzeczenie.

Założeniem Programu jest wsparcie finansowe gmin w zakresie zwiększania liczby godzin świadczonych usług opiekuńczych, w tym specjalistycznych, dla osób niepełnosprawnych. W ramach Programu gmina finansuje co najmniej połowę godzin, a druga połowa godzin (lub mniejsza część) jest finansowana z Funduszu.

Beneficjentami Programu są: 

• dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności ze szczególnymi wskazaniami,

• osoby w wieku do 75. roku życia z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;

• osoby z dochodem w wysokości do 350% kryterium dochodowego z pomocy społecznej.

Gminy mogły składać wnioski do właściwego wojewody do 29 marca 2019 r. W naszym województwie złożono wnioski na łączną kwotę 246 074 zł – wszystkie zostały pozytywnie rozpatrzone. Do programu przystąpiło 8 małopolskich samorządów: Tarnów (gm.), Zabierzów, Bystra-Sidzina, Kraków, Skawina, Sułkowice, Zator, Bukowno.

Program „Opieka wytchnieniowa” – edycja 2019

Celem tego Programu jest zapewnienie członkom rodziny (opiekunom) osób niepełnosprawnych alternatywnej formy czasowej opieki. Program zakłada wsparcie członków rodziny w opiece nad:

• osobą niepełnosprawną z orzeczonym znacznym stopniem niepełnosprawności,

• dziećmi z orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji.

Program realizowany będzie w 3 modułach:

• moduł I – pobyt dzienny (usługi w miejscu zamieszkania osoby niepełnosprawnej, ośrodku wsparcia, domu pomocy społecznej) – skierowany do gmin;

• moduł II – pobyt całodobowy (w ośrodku wsparcia, w mieszkaniu chronionym) – skierowany do gmin;

• moduł III – specjalistyczne poradnictwo, w tym wsparcie w zakresie nauki pielęgnacji, rehabilitacji i dietetyki – skierowany do powiatów.

Opiekun wraz z osobą niepełnosprawną mogą skorzystać nieodpłatnie ze wszystkich trzech modułów Programu w danym roku, tj. 240 godzin w formie pobytu dziennego i poradnictwa specjalistycznego oraz 14 dni w formie pobytu całodobowego.  

Gminy i powiaty mogły składać wnioski do wojewody do 30 kwietnia 2019 r. Zgłoszenia otrzymaliśmy od 22 gmin i 6 powiatów. Samorządy te złożyły wnioski na łączną kwotę 987 477 zł, w tym: 

• na realizację modułu I – 632 232 zł;

• na realizację modułu II – 98 784 zł;

• na realizację modułu III – 247 104 zł.

Wszystkie wnioski zostały pozytywnie rozpatrzone, natomiast obecnie samorządy podejmują decyzję, które z nich ostatecznie przystąpią do realizacji Programu. 

Program „Centra opiekuńczo-mieszkalne” – edycja 2019

Minister rodziny, pracy i polityki społecznej Elżbieta Rafalska podpisała kolejny program resortowy, przewidziany w pakiecie pn. „Mój dom”.

Program ten zmierza do stworzenia warunków dla jednostek samorządu terytorialnego szczebla gminnego/powiatowego, pozwalających na tworzenie i utrzymanie placówek pobytu osób niepełnosprawnych. Przeznaczone one będą dla dorosłych osób niepełnosprawnych ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności.

W planie finansowym Funduszu na 2019 r. na realizację niniejszego programu przeznaczone zostanie 50 mln zł, a program będzie realizowany od 1 lipca 2019r.  

- Zachęcam kolejne małopolskie samorządy do aplikowania o środki Solidarnościowego Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych. To wsparcie jest systemowe i przemyślane, obejmujące szereg aspektów. Ta pomocna dłoń jest bardzo silna i konkretna. Życzyłbym sobie, aby Małopolska stawała się jeszcze bardziej dostępna i przyjazna dla niepełnosprawnych – podsumowuje wojewoda małopolski Piotr Ćwik.