Dziś w Małopolskim Urzędzie Wojewódzkim w Krakowie wojewoda małopolski Piotr Ćwik gościł przedstawicieli Ministerstwa Obrony Węgier. Podczas spotkania zostało podpisane porozumienie, na mocy którego wspólnymi – polsko-węgierskimi – siłami wyremontowane zostaną trzy małopolskie cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej.

Tematem drugiej części spotkania był planowany kolejny już pobyt grupy żołnierzy węgierskich w Tuchowie, podczas którego żołnierze będą prowadzić prace remontowe na miejscowym cmentarzu wojennym.

Węgierskiej delegacji przewodniczył dowódca Instytutu i Muzeum Historii Wojen płk dr Vilmos Kovács. W spotkaniu uczestniczyli również m.in. płk Csaba Horváth – zastępca dowódcy Instytutu i Muzeum Historii Wojen i ppłk Roland Maruzs – zastępca dyrektora Departamentu ds. Grobów i Cmentarzy Wojennych oraz Upamiętnień. Obecni byli także Adrienne Körmendy – konsul generalna Węgier w Krakowie, Joanna Florkiewicz-Kamierniarczyk – dyrektor Wydziału Rewaloryzacji Zabytków Krakowa i Dziedzictwa Narodowego Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie, płk Krzysztof Goncerz – dowódca 11 Małopolskiej Brygady Obrony Terytorialnej oraz Péter Kertész – asystent attaché handlowego.

Łączy nas pamięć
Wojewoda małopolski Piotr Ćwik oraz dowódca Instytutu i Muzeum Historii Wojen płk dr Vilmos Kovács podpisali dziś porozumienie, na mocy którego zadeklarowali wspólne wyremontowanie trzech cmentarzy wojennych z okresu I wojny światowej:

• cmentarza nr 131 w Stróżach, który będzie remontowany przez Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie z budżetu Wojewody (szacunkowy koszt wyniesie 183 000 zł),
• cmentarzy nr 184 w Brzozowej i nr 296 w Paleśnicy, które remontować będzie na swój koszt strona węgierska (szacunkowy koszt to 257 000 zł).
  

– Można powiedzieć, że stawiamy dziś kolejny krok na drodze do jeszcze silniejszej współpracy polsko-węgierskiej. Z ogromną satysfakcją i z dużymi nadziejami podpisałem dziś porozumienie z Panem Pułkownikiem Vilmosem Kovácsem. Jest to kolejny już tego rodzaju dokument, w którym deklarujemy wspólne wyremontowanie trzech cmentarzy z okresu I wojny światowej. Zacieśniona dziś współpraca polsko-węgierska dowodzi, że troska o naszą historię i zachowanie dla potomnych śladów naszego dziedzictwa nie zna granic. Łączy nas pamięć – pamięć o I wojnie światowej i wszystkich, którzy wówczas zginęli. Dziękuję naszym Węgierskim Przyjaciołom za dotychczasowe zaangażowanie i nieustającą wolę kontynuowania współpracy – powiedział wojewoda małopolski Piotr Ćwik.

– Nasza dobra współpraca trwa już kilka lat. Nie musieliśmy negocjować jej warunków, bo mamy wspólne cele i starania. Pielęgnacja cmentarzy wojennych jest dla Węgier bardzo ważnym zadaniem. W Polsce jest czterysta grobów węgierskich bohaterów. Cieszy nas,
że o miejsca spoczynku żołnierzy poległych na wojnie dbają również organizacje pozarządowe. Jesteśmy im za to bardzo wdzięczni. Porozumienie, które dziś podpisaliśmy, mówi o odnowie trzech dużych cmentarzy wojennych na terenie Małopolski. W tym roku szczególnie dziękujemy za obecność i pomoc Wojska Polskiego. Przekazuję również moje podziękowania Panu Wojewodzie i wszystkim współpracownikom, którzy są zaangażowani w to przedsięwzięcie – powiedział dowódca Instytutu i Muzeum Historii Wojen płk dr Vilmos Kovács, reprezentujący Ministerstwo Obrony Węgier.

Już ponad 1 mln złotych na remonty cmentarzy
Podpisane dziś porozumienie z Instytutem i Muzeum Historii Węgier jest już piątym tego typu dokumentem. W ramach uzgodnień z 2014 i 2015 r. wykonano wspólnie w dwóch etapach remont cmentarza nr 368 w Limanowej, na Wzgórzu Jabłoniec. Strona węgierska pokryła wówczas 50% kosztów remontu, co stanowiło 238 465 zł.

Trzecie porozumienie zostało podpisane w listopadzie 2016 r. i dotyczyło wspólnego remontu trzech cmentarzy wojennych: nr 118 w Staszkówce, nr 121 w Biesnej i nr 136 w Zborowicach. Wartość dofinansowania ze środków Ministerstwa Obrony Węgier wyniosła wówczas 479 320 zł.

We wrześniu 2018 r. podpisaliśmy zaś list intencyjny o współpracy w zakresie opieki nad miejscami pamięci oraz współpracy przy upowszechnianiu wspólnej historii.

– Zauważmy, na jak bardzo szeroką skalę jest zakrojona ta kilkuletnia już współpraca polsko-węgierska. Licząc koszty, jakie Ministerstwo Obrony Węgier poniosło dodatkowo w 2018 r. na remont cmentarza wojennego nr 126 we Florynce, możemy stwierdzić, że dotychczasowe łączne wsparcie finansowe Węgrów wyniosło prawie 800 000 zł. Po zrealizowaniu prac będących przedmiotem podpisywanego dziś porozumienia wartość ta przekroczy 1 mln zł, a efektem współpracy będzie wyremontowanie w sumie ośmiu cmentarzy z I wojny światowej. Niezwykle tę współpracy sobie cenimy i mamy nadzieję, że nie tylko będzie kontynuowana, ale także rozwijana – powiedziała Joanna Florkiewicz-Kamieniarczyk, dyrektor Wydziału Rewaloryzacji Zabytków Krakowa i Dziedzictwa Narodowego Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie.

Terytorialsi będą współpracować z żołnierzami węgierskimi
Przedstawiciele delegacji Ministerstwa Obrony Węgier zapowiedzieli również tygodniowy pobyt grupy żołnierzy węgierskich w Tuchowie. Na miejscowym cmentarzu wojennym nr 164 zostaną przez nich wykonane prace remontowe. Nadzorował je będzie konserwator dzieł sztuki z ramienia Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie. Będzie to już drugie tego rodzaju przedsięwzięcie.

W tym roku węgierscy wojskowi otrzymają wsparcie „Terytorialsów” z naszego regionu, czyli żołnierzy 11 Małopolskiej Brygady Obrony Terytorialnej. W roboczym spotkaniu, na którym omówiono szczegóły współpracy w tym zakresie, uczestniczył dowódca tej jednostki – płk Krzysztof Goncerz.

– Jesteśmy usatysfakcjonowani, że możemy wesprzeć węgierskich żołnierzy w realizacji zadań związanych bezpośrednio z odnową cmentarzy wojennych. To działania, które mają dla nas również symboliczną wartość. W zależności od tego, jak strona węgierska określi swoje potrzeby, taką częścią Brygady będziemy dysponować, biorąc pod uwagę nasze możliwości. W ramach rozwijania współpracy planujemy w dalszej kolejności przystąpić do części szkoleniowej, która będzie związana z wymianą doświadczeń i instruktorów, realizacją wspólnych ćwiczeń i treningów – powiedział płk Krzysztof Goncerz.

Zachęcamy do obejrzenia materiału w TVP3 Kraków i relacji w Kronice TVP3 Kraków.