- Konstytucja 3 Maja była i jest fenomenem, który nie ma odpowiedników w Europie. Dlatego też została zaliczona do Znaków Dziedzictwa Europejskiego. Byliśmy pierwsi na kontynencie europejskim i drudzy na świecie. Wtedy, 3 maja 1791 roku, w szczególny sposób pokazaliśmy, że Polska jest sercem Europy, że tu, u nas, w pełni łączy się to, co europejskie, i to, co narodowe, że tu krzyżują się drogi. Warto to podkreślać w roku, gdy świętujemy 15-lecie wstąpienia Polski do Unii Europejskiej –mówił wojewoda małopolski Piotr Ćwik podczas 3-majowych uroczystości, które odbyły się na placu Matejki w Krakowie.

Jak co roku uroczystości z okazji Święta Narodowego Trzeciego Maja rozpoczęły się od złożenia kwiatów na Powiślu, przed pomnikiem Żołnierzy Polski Walczącej. Następnie ksiądz arcybiskup Marek Jędraszewski odprawił w Katedrze Wawelskiej mszę świętą w intencji Ojczyzny. Po niej uroczysty pochód wyruszył ze Wzgórza Wawelskiego, zatrzymując się przy Krzyżu Katyńskim na placu Ojca Adama Studzińskiego, by dotrzeć na plac Matejki. Tam, przed Grobem Nieznanego Żołnierza, nastąpiła m.in. uroczysta zmiana warty, a na koniec defilada. Wręczono również odznaczenia oraz akty nabycia polskiego obywatelstwa. W uroczystościach uczestniczyli m.in. wicepremier Beata Szydło, wicepremier Jarosław Gowin oraz minister Andrzej Adamczyk.

Wspólnota ludzi dumnych z Polski
W swoim wystąpieniu na placu Matejki wojewoda Piotr Ćwik podkreślił, jak ogromne znaczenie ma to, że wspólnie świętujemy kolejne rocznice uchwalenia wielkiej Konstytucji 3 Maja.

- Gdyby uchwycić tę chwilę wspólnego spotkania tu, na krakowskim placu Matejki, obraz przedstawiałby zarówno młodszych, jak i starszych, wojskowych, harcerzy, kombatantów, nowych polskich obywateli, przedstawicieli korpusu dyplomatycznego, polskich przyjaciół. To obraz pięknej wspólnoty – wspólnoty ludzi dumnych z Polski. Dziękuję, że możemy tutaj się spotkać! Być razem! Razem wyrazić dumę z Polski! – mówił wojewoda.

Wokół fenomenów
Piotr Ćwik przywołał także wydarzenie, które miało miejsce 3 maja 1943 r. Wówczas to do jednego z niemieckich megafonów-szczekaczek na warszawskim placu Wilsona Armia Krajowa podłączyła własne zaimprowizowane studio radiowe i przez piętnaście minut nadawała trzy zwrotki hymnu i „Rotę”.

- Nieprzypadkowo przywołuję wydarzenie z udziałem Armii Krajowej. Dziś spotykamy się po to, by wyrazić swą dumę z niewątpliwego fenomenu, jakim była Konstytucja 3 Maja. Nie jest to jedyny polski fenomen. Za inny – również niepodważalny w skali światowej fenomen – uznawana jest Armia Krajowa. Fenomenalnym zjawiskiem było całe Polskie Państwo Podziemne. Dlaczego zatem dziś tu, w Krakowie, podważa się prawo Armii Krajowej do uznania za taki fenomen? Dlaczego odmawia się uhonorowania w postaci pomnika? Dlaczego zamiast przyspieszyć prace nad tym pomnikiem, by niejako „zdążyć przed Panem Bogiem”, bo wiemy, że żołnierze AK są pokoleniem odchodzącym – stawia się pytania, czy warto, czy koniecznie trzeba, czy należy czcić ich pamięć w sposób trwały? Nie można obok tego przejść obojętnie. Czy naszym wspólnym celem nie powinno być to, by utrwalić pamięć o naszych polskich fenomenach? – pytał wojewoda.

Ojczyzna: źródło, które bije w nas
Piotr Ćwik zwrócił również uwagę na współczesne znaczenie patriotyzmu w naszym życiu.

- „Ojczyzna – kiedy myślę – wówczas wyrażam siebie i zakorzeniam” – pisał św. Jan Paweł II. Zadajmy sobie pytanie: czym dziś jest dla nas Ojczyzna, czym jest patriotyzm? Czy jesteśmy w stanie funkcjonować bez zakorzenienia w tym, co polskie? Czy patriotyzm, duma z Polski i z tego, że Polska jest sercem Europy – nie powinny być takim źródłem, z którego czerpiemy siły? Warto, świętując fenomen Konstytucji 3 Maja, zadać sobie i takie pytania – podkreślił wojewoda.

Odznaczeni
Podczas uroczystości na placu Matejki wicepremier Beata Szydło, wicepremier Jarosław Gowin oraz wojewoda małopolski Piotr Ćwik uhonorowali pośmiertnie Krzyżami Kawalerskimi Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej oraz za działalność kombatancką i społeczną śp. Michała Romaniuka oraz za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce śp. Andrzeja Sidorowicza.

Wręczono także – nadane przez premiera Mateusza Morawieckiego – Medale 100-lecia Odzyskania Niepodległości. Uhonorowanych zostało 5 osób, zasłużonych dla regionu małopolskiego, które swoją postawą rozsławiły dobre imię Polski. Medale otrzymali: prof. dr hab. Andrzej Chwalba, Jan Kosiorowski, prof. dr hab. Andrzej Nowak, prof. dr hab. Andrzej Pisowicz oraz Krzysztof Stefanowicz.

Nowi obywatele
Podczas uroczystości wicepremier Beata Szydło, wicepremier Jarosław Gowin wojewoda małopolski Piotr Ćwik wręczyli również akty nabycia obywatelstwa polskiego 14 osobom, w tym 5 dzieciom, pochodzącym m.in. z Białorusi, Nigerii, Ukrainy i Wielkiej Brytanii. Osoby te uzyskały obywatelstwo polskie na mocy postanowienia Prezydenta RP oraz decyzji Wojewody Małopolskiego.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami Prezydent RP może nadać cudzoziemcowi obywatelstwo polskie na jego wniosek. Osoby, które otrzymały decyzję Wojewody Małopolskiego uznającą za obywatela polskiego, musiały spełnić przesłanki wskazane w ustawie o obywatelstwie polskim, m.in. przebywać w Polsce na podstawie zezwolenia na pobyt stały czy udokumentować znajomość języka polskiego.