Ostatnie intensywne opady deszczu w Małopolsce wywołały silne wezbrania wód w rzekach. Te zaś spowodowały uszkodzenia, które wiązały się z interwencjami głównie straży pożarnej, a obecnie szkody te są inwentaryzowane przez samorządy.
Z inicjatywy wojewody małopolskiego Piotra Ćwika w Starostwie Powiatowym w Nowym Targu odbyło się spotkanie przedstawicieli Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie, Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie – Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie oraz Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Krakowie z przedstawicielami małopolskich samorządów, które najbardziej ucierpiały wskutek tych wezbrań. Byli obecni reprezentanci m.in. powiatów: nowotarskiego, limanowskiego, nowosądeckiego oraz tatrzańskiego.
Spotkanie to miało na celu podsumowanie działań ratowniczych oraz omówienie i wstępne zinwentaryzowanie przez samorządy powstałych szkód i potrzeb, a także przypomnienie samorządom procedur dotyczących pozyskiwania środków z rezerwy celowej budżetu państwa na przeciwdziałanie i usuwanie skutków klęsk żywiołowych oraz trybu i zasad dotyczących dotacji celowych z budżetu państwa na dofinansowanie zadań własnych związanych z remontem i odbudową obiektów budowlanych zniszczonych lub uszkodzonych w wyniku zdarzeń noszących znamiona klęski żywiołowej.
Siły i środki
To, które rejony naszego województwa znalazły się w szczególnie trudnej sytuacji, widać w poniższym zestawieniu określającym liczbę interwencji. Jednocześnie stwierdzić trzeba, że w skali całego województwa liczba interwencji nie jest duża, jednakże w kilku powiatach zjawisko było szczególnie silne i właśnie tam skumulowane były działania ratownicze. Dodatkowo mieliśmy do czynienia z żywiołem, którego siła spotęgowana była w związku z ukształtowaniem terenu. Interwencje straży pożarnej polegały w głównej mierze na wypompowywaniu wody z piwnic, posesji i dróg, udrażnianiu przepustów oraz zabezpieczaniu terenu przed podtopieniami. Nie było osób poszkodowanych.
Aby uniknąć zagrożeń, Straż Pożarna zdecydowała o ewakuacji dwóch obozowisk harcerskich w Juszczynie (120 osób niepełnoletnich i 16 osób pełnoletnich (opiekunów)) i Witowie (24 osoby). W Dębnie ewakuowano 23 osoby (w tym 3 dzieci) z domków letniskowych. W Krościenku miała miejsce ewakuacja ok. 30 przyczep kempingowych i namiotów w miejsca wyżej położone (ok. 100 osób). W kilku przypadkach konieczna była ewakuacja mieszkańców (w tym np. w Szczawie z samochodów osobowych, które utknęły na drodze).
INTERWENCJE STRAŻY POŻARNEJ 18-23.07.2018
– w poniższej tabeli
- Pragnę w szczególności podziękować strażakom z PSP oraz druhom ochotnikom, którzy w pocie czoła i z pełnym zaangażowaniem pracowali dzień i noc, aby pomagać mieszkańcom. Trzeba było nie tylko wypompowywać wodę, ale też zabezpieczać teren, który miejscami był nasiąknięty jak gąbka. Dziękuję wszystkim służbom za czujność, ostrożność i wielogodzinne oraz wymagające dyżury. Z dumą mogę po raz kolejny powiedzieć, że na małopolskie służby zawsze można liczyć – przekazał wojewoda Piotr Ćwik.
PGW Wody Polskie – RZGW w Krakowie: podsumowanie działań
Podczas wezbrania w dniach 18 – 20.07.2018 r. Centrum Operacyjne PGW WP RZGW w Krakowie pełniło całodobowe dyżury. Centrum monitorowało i koordynowało pracę zbiorników retencyjnych, uwzględniając aktualizowany na bieżąco przegląd sytuacji hydrologiczno-meteorologicznej w dorzeczu Górnej Wisły.
Zbiorniki retencyjne w Małopolsce to: Świnna Poręba (na Skawie), Dobczyce (na Rabie), Klimkówka (na Ropie) oraz zespół zbiorników Czorsztyn – Niedzica – Sromowce Wyżne i Rożnów pracujący w kaskadzie z Czchowem (na Dunajcu). Na Wisłę w Małopolsce wpływ ma też kaskada Soły – zbiorniki w woj. śląskim.
Największą redukcję przepływu, wynoszącą 97%, uzyskano na zbiorniku Świnna Poręba (maks. dopływ do zbiornika 213 m3/s, odpływ w trakcie wezbrania 5,4 m3/s), Klimkówka – 93% (maks. dopływ 29 m3/s – odpływ 2,0 m3/s) oraz Dobczyce – 81% (maks. dopływ 413 m3/s – odpływ 77 m3/s).
Już w trakcie wezbrania, ale także bezzwłocznie od momentu ustąpienia podwyższonych stanów wód, służby terenowe Zarządów Zlewni PGW WP – RZGW w Krakowie monitorowały sytuację na administrowanych ciekach i wałach przeciwpowodziowych oraz oceniały skutki wezbrania. Prowadzone były czynności dotyczące identyfikowania zagrożeń, uszkodzeń i zniszczeń zabudowy hydrotechnicznej i innej infrastruktury technicznej oraz oceny stanu koryt rzek i potoków po przejściu wód. Z uwagi na obszar działania i długość sieci rzecznej prace te nadal trwają. Weryfikowane i inwentaryzowane są także wszelkie zgłoszenia przekazywane do służb RZGW przez mieszkańców i jednostki samorządowe.
Samorządy są w trakcie inwentaryzowania szkód
Podczas spotkania w Nowym Targu omówiono prace samorządów dotyczące inwentaryzowania powstałych szkód oraz najważniejsze zagadnienia związane z pozyskiwaniem z rezerwy celowej budżetu państwa środków na przeciwdziałanie i usuwanie skutków klęsk żywiołowych oraz z trybem i zasadami udzielania dotacji celowych z budżetu państwa na dofinansowanie remontów i odbudowy obiektów budowlanych zniszczonych lub uszkodzonych w wyniku zdarzeń noszących znamiona klęski żywiołowej.
Jak wynika ze wstępnie przekazanych przez samorządy danych, szkody w infrastrukturze komunalnej polegają przede wszystkim na uszkodzeniu dróg (różnego stopnia: podmycia korpusu drogi, zniszczenia poboczy, uszkodzenia rowów, uszkodzenia nawierzchni), przepustów drogowych (zamulenia, całkowite uszkodzenia), mostów (podmycia i uszkodzenia przyczółków, uszkodzenia konstrukcji), kładek. Wystąpiły również szkody dotyczące ujęć wody pitnej (zanieczyszczenia) czy podtopień szkół. W kilku miejscach możemy mieć do czynienia z uaktywnieniem osuwiska. Najwięcej zniszczeń – według wstępnych ustaleń – jest w powiecie limanowskim.
Jak zgłaszają samorządy – obecnie trwa inwentaryzowanie szkód, weryfikowanie zgłoszeń dotyczących zniszczonej infrastruktury oraz przygotowywanie opinii technicznych. Do wstępnych prac przystępują gminne komisje do spraw szacowania szkód, które następnie przekażą protokoły szkód do Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie (według wzoru zamieszczonego
tutaj), a naszym zadaniem będzie ich zweryfikowanie. Dotychczas do Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie wpłynął jeden protokół szacujący straty w gminie Jodłownik.
Dziś do Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie wpłynęły też wnioski z dwóch gmin (Nowy Targ i Limanowa) w sprawie zasiłków celowych dla rodzin, które poniosły straty w gospodarstwach domowych (pomoc dla – odpowiednio – 5 i 9 rodzin w formie zasiłku w wysokości do 6 tysięcy zł). Ze wstępnie podawanych przez samorządy informacji wynika, że takie wnioski będą one również składać w najbliższym czasie (w głównej mierze w sprawie zasiłków w wysokości do 6 tysięcy złotych).