1 grudnia ruszają Elektroniczne Zwolnienia Lekarskie (e-ZLA)

2018-11-14

Koniec z tradycyjnymi, papierowymi zwolnieniami. Od 1 grudnia zastąpią je e-zwolnienia. W środę 7 listopada przedstawiciele kierownictwa resortów rodziny i zdrowia rozpoczęli serię spotkań we wszystkich województwach, podczas których lekarzom i pracodawcom przybliżone zostaną zasady wprowadzania e-zwolnień. Spotkania potrwają do końca listopada. Dziś w Małopolskim Urzędzie Wojewódzkim w Krakowie odbył się briefing prasowy z udziałem minister rodziny, pracy i polityki społecznej Elżbiety Rafalskiej, wojewody małopolskiego Piotra Ćwika, prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Gertrudy Uścińskiej oraz zastępcy dyrektora ds. ekonomiczno-finansowych Małopolskiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia Roberta Dziedzica.

– Termin wprowadzenia obowiązkowych e-zwolnień zbliża się i jest to termin nieodwołalny. Wchodzi on w życie 1 grudnia br. Spotkania regionalne pokazują, że bardzo nam zależy na tym, aby kolejna ważna reforma została dobrze przeprowadzona. Gdy przejdziemy ten proces, zobaczymy, jak ważna jakościowo to zmiana. Vacatio legis było wydłużone, było wystarczająco dużo czasu na przygotowanie do reformy. Są także dodatkowe środki na ten cel. Zachęcamy lekarzy, aby nie czekali do ostatniej chwili na wdrożenie – powiedziała minister rodziny, pracy i polityki społecznej Elżbieta Rafalska.

Rewolucja w zwolnieniach lekarskich

1 stycznia 2016 r. weszła w życie ustawa z 15 maja 2015 r. (Dz. U. z 2015 r. poz. 1066) wprowadzająca między innymi nowe, rewolucyjne przepisy w kwestii wystawiania, przekazywania i przechowywania zwolnień lekarskich.

Od stycznia 2016 r. do 6 listopada lekarze wystawili 7,5 mln e-ZLA. Dziś już 49 proc. zaświadczeń lekarskich jest wystawianych przez lekarzy w formie elektronicznej.

145,6 tys. lekarzy jest uprawnionych do wystawiania zaświadczeń lekarskich, z których blisko 105 tys. ma już elektroniczny profil niezbędny do wystawiania e-ZLA. Spośród 2,6 mln płatników składek (przedsiębiorców) 2 mln posiada profil na PUE ZUS, który umożliwia odbieranie e-zwolnień. Co ważne, swój profil ma 77 proc. płatników, którzy zatrudniają więcej niż 5 pracowników i są zobligowani do elektronicznego odbioru zwolnień.

Najwięcej e-zwolnień w stosunku do tradycyjnych zaświadczeń lekarskich wystawiono w październiku w województwach zachodniopomorskim (59,4% e-zwolnień), mazowieckim (56,9%) i podlaskim (55,7%.). Najmniej zwolnień elektronicznych wystawia się obecnie w woj. lubuskim (33%), lubelskim (35,5%) i wielkopolskim (35,9%).

Elektroniczne Zwolnienia Lekarskie z korzyścią dla pacjentów i ich pracodawców

Dzięki profilowi na Platformie Usług Elektronicznych ZUS pracodawcy i ich pracownicy mogą korzystać z elektronicznych zwolnień lekarskich. To bowiem za pośrednictwem PUE ZUS lekarze wystawiają e-ZLA i tą drogą idą one zarówno do płatnika składek, jak i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Do takiego zwolnienia ma również dostęp chory pracownik, który zarejestrował profil na PUE ZUS. Pracodawcy otrzymujący zwolnienia elektronicznie nie powinni oczekiwać od swoich pracowników papierowej wersji zaświadczenia lekarskiego.

Jeżeli pracodawca założył swój profil na PUE ZUS, chory pracownik po wyjściu od lekarza nie ma już obowiązku dostarczenia zwolnienia do miejsca pracy, gdyż trafia ono do pracodawcy online w chwili wystawienia przez lekarza. W przypadku papierowej formy zwolnienia lekarskiego pacjent mający kilku pracodawców musiał każdemu z nich dostarczyć papierowy dokument ZLA. System e-ZLA zlikwidował ten problem – lekarz wystawia jedno zwolnienie, a z listy w systemie PUE ZUS będzie mógł wybrać te podmioty, do których zwolnienie pacjenta powinno trafić. Nawet w sytuacji, gdy nie ma dostępu do Internetu lub brak jest możliwości elektronicznego podpisania zwolnienia, pacjent nie będzie pozbawiony możliwości otrzymania zaświadczenia lekarskiego. W takim przypadku lekarz powinien przekazać ubezpieczonemu zaświadczenie lekarskie wystawione na formularzu papierowym wydrukowanym wcześniej z systemu PUE ZUS. W ciągu 3 dni roboczych od dnia wystawienia takiego papierowego zaświadczenia lekarz powinien zelektronizować taki dokument, aby przekazać do ZUS zaświadczenie lekarskie wystawione w formie dokumentu elektronicznego.

System e-ZLA korzystny dla lekarzy

Dzięki korzystaniu z Elektronicznego Zwolnienia Lekarskiego lekarze nie muszą ręcznie wypełniać druków w formie papierowej, co zabierało dużo czasu. W przypadku elektronicznych zwolnień lekarz wpisuje w systemie jedynie PESEL pacjenta, pozostałe dane identyfikacyjne z systemu informatycznego ZUS zapisują się w e-ZLA automatycznie. Lekarz wybiera jeszcze tylko kod tytułu choroby oraz okres niezdolności do pracy. Trwa to ok. 30 sekund. E-zwolnienie, które wystawi lekarz, automatycznie trafia do systemu ZUS i jest w nim zapisane. Dlatego lekarz nie musi dostarczać papierowych zwolnień do ZUS oraz przechowywać ich kopii. Nie musi też pobierać w placówkach ZUS bloczków formularzy ZUS ZLA. Wystawienie zaświadczeń lekarskich w formie elektronicznej umożliwia również lekarzom przegląd poprzednich zaświadczeń lekarskich, dzięki którym lekarz może uzyskać informacje o pacjencie: kiedy, na jaki okres i z powodu jakiego schorzenia zostały wystawione zaświadczenia lekarskie.

Co ważne – Zakład Ubezpieczeń Społecznych udostępnił lekarzom w grudniu ubiegłego roku bezpłatny i prosty w użyciu podpis elektroniczny, którym mogą sygnować każde e-ZLA. Obecnie już blisko 3,8 mln e-zwolnień zostało podpisanych certyfikatem ZUS. Niezwykle istotna jest też możliwość wystawiania elektronicznych zwolnień w tzw. aplikacjach gabinetowych, z których na co dzień korzystają lekarze w swoich gabinetach. Jest to możliwe dzięki współpracy ZUS z twórcami oprogramowania dla gabinetów lekarskich i wystawieniu im specjalnego interfejsu do komunikacji z systemem PUE.

Asystenci medyczni dodatkowym wsparciem dla lekarzy

Od 23 października także asystenci medyczni mogą wystawiać e-zwolnienia w imieniu lekarzy. Do grupy tej zalicza się m.in. pielęgniarki, ratowników medycznych czy sekretarki medyczne. Dzięki ich pomocy lekarz będzie mógł skupić swoją aktywność na wykonywaniu podstawowych czynności związanych z procedurami medycznymi, a techniczną stroną wystawienia e-ZLA zajmie się asystent medyczny upoważniony przez lekarza do wystawiania zwolnień i zarejestrowany w Rejestrze Asystentów Medycznych.

Dotychczas ZUS przeprowadził szkolenia dla ponad 350 asystentów medycznych. Ok. 35 tys. szkoleń z zasad wystawiania e-zwolnień ZUS zorganizował dla lekarzy i placówek medycznych. Pracownicy ZUS odbyli też w tej kwestii 2,2 tys. spotkań z płatnikami strategicznymi.

Już prawie połowa zwolnień lekarskich w formie elektronicznej

Dziś w całym kraju już prawie co drugie zwolnienie wydawane jest w formie elektronicznej przez blisko 50 tys. uprawnionych lekarzy. Jeszcze w styczniu tego roku e-zwolnienia stanowiły jedynie ok. 10 proc. wszystkich wystawianych zwolnień. Już ponad 1 mln e-ZLA zostało wystawionych w aplikacjach gabinetowych, z których korzystają lekarze. Najwięcej e-zwolnień w stosunku do tradycyjnych zaświadczeń lekarskich wystawiono w październiku w województwach zachodniopomorskim (59,4 proc.), mazowieckim (56,9 proc.) i podlaskim (55,7 proc.). Najmniej zwolnień elektronicznych wystawia się obecnie w woj. lubuskim (33 proc.), lubelskim (35,5 proc.) i wielkopolskim (35,9 proc.)

Z badań przeprowadzonych przez ZUS wśród lekarzy wynika, że 3/4 lekarzy, którzy dziś nie wystawiają jeszcze e-zwolnień, nie robi tego, gdyż czeka do 1 grudnia, kiedy to e-zwolnienia będą obowiązkowe. Co dziesiąty z nich (9,7 proc.) czeka natomiast na powołanie asystenta medycznego.

Źródło: MRPiPS